TOPLU TAŞIMA SİSTEMLERİ İÇİN DOĞRUSAL OPTİMİZASYON YAKLAŞIMLARI


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Fakültesi, İstatistik ve Bilgisayar Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEYZANUR SİYAH

Danışman: Tolga Berber

Özet:

Günümüzde sürekli artan nüfus kentiçi ulaşım için önemli bir sorundur. Bu sorunlar için en iyi çözüm seçeneği toplu taşımacılık sistemleridir. Genel olarak ulaşım sektöründe bir işletmenin amacı, zaman ve maliyet değerlerini en aza indirerek işletmenin karını en yüksek seviyede tutmaktır aynı zamanda halkın taleplerini karşılayacak şekilde uygun çözümlere de sahip olmaktır. Bu tez kapsamında, Trabzon ilindeki kent içi otobüs taşımacılığındaki sefer sayıları, Covid-19 döneminde yolcular için daha iyi ve daha güvenli bir hizmetin olması amacıyla iyileştirilmesi için modeller önerilmiştir. Bu çalışma kapsamında Trabzon ilinde Beşirli durağından seferlerine başlayan dört otobüs hattı incelenmiştir. Hatlara ait yolcu sayıları, sefer süreleri, toplam araç sayısı ve araçların kapasiteleri kullanılarak Doğrusal Hedef Programlama yöntemi ile modeller oluşturulmuş ve elde edilen sonuçlar mevcut durum ile kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Tez kapsamında, Covid-19’un yaygın olduğu bir dönem olan Mart 2021-Nisan 2021 tarihlerindeki veriler kullanılmıştır. Sabah (07:00-09:00) saatlerinde her bir otobüs hattının geçtiği her bir duraktan inen ve binen yolcu sayılarının belirlenmesi için bir aylık sayım yapılmış, elde edilen veriler ile taşınan günlük ortalama yolcu sayıları hesaplanarak sistem kısıtları elde edilerek model oluşturulmuştur. Modellerin analizi sonucu mevcut sefer sayılarında ciddi oranda azalmalar olmuştur. Bu durum Covid-19 döneminde sağlık açısından oldukça önemli olmasının yanında gereksiz maliyet ve zaman kaybını da önleyecektir.