LAMİNER ZEMİN TANKININ TASARIMI VE GELİŞTİRİLMESİ


Akçay B., Sivrikaya O. (Yürütücü), Bayat E. E., Keleşoğlu M. K., Günaydın M., Sunca F., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2026

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2024
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2026

Proje Özeti

Ülkemizde gerçekleşmesi muhtemel olan afet risklerinin çeşitliliği dikkat çekmekte olup doğal afetlerden biri olan deprem, ülkemizde sıklıkla meydana gelen, can ve mal kayıplarına, sosyal istikrarsızlıklara neden olan başlıca afet türüdür. Deprem risklerini azaltmaya yönelik geniş kapsamlı ve disiplinler arası bilimsel yaklaşımlar, deprem kaynaklı can ve mal kayıplarını en az seviyede tutulabilmek, daha dirençli toplumlar ve yaşam alanları oluşturmak için şüphesiz ki en önemli unsur depreme dayanıklı yapı tasarımıdır. Ancak, yapıların deprem anındaki performansında yapı tasarımı ve inşası kadar deprem dalgalarının yayılımını gerçekleştirdiği zemin koşulları ve yapı-zemin etkileşimi büyük önem taşımaktadır.

Literatürde yapı-zemin etkileşimi alanında deneysel ve sayısal birçok çalışma mevcut olup deneysel çalışmalarda zemin tankının sınırlarının zemin deformasyonunu kısıtlaması ve zeminin deprem dalgalarının iletiminde yansıma ve saçılma etkileri üretmesi sonucu sınır etkisi oluşturması deneysel çalışmalarda aşılması gereken bir sorun haline gelmiştir. Bu sorunun aşılması için son yıllarda laminer zemin tanklarının tasarımı, üretimi ve kullanımı yaygınlaşmıştır.

Deprem sırasında yapıların performansını belirleyen önemli faktörlerden biri olan yapı-zemin etkileşiminin doğru bir şekilde modellenmesi, güvenli yapı tasarımı için kritik öneme sahiptir. Önerilen altyapı projesi ile laminer bir zemin tankının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve kurulumu gerçekleştirilerek çeşitli yapı-zemin etkileşimi çalışmalarının sarsma masası deneylerinde değerlendirilmesi amaçlamaktadır. Laminer zemin tankının ve sarsma masasının kullanımı ile gerçekleştirilecek deneysel çalışmalar sonucu elde edilen veriler yapı-zemin etkileşimi modellerinin doğrulanması ve iyileştirilmesi için değerlendirilecektir.

Önerilen altyapı projesinin özgün değeri, imal edilecek zemin tankının boyut ve malzeme olarak Türkiye’de ilk ve hibrit üretim yöntemi olarak ise literatürde öncü olacak olması, sarsma masası deneyleri kullanılarak yapı-zemin etkileşimini daha gerçekçi ve detaylı bir şekilde incelemeye olanak tanımasıdır. Bu yaklaşımla geliştirilecek tank ile, mevcut literatürdeki boşluklar doldurulacak, proje sonuçları, akademik çalışmalara, kamu ve özel inşaat sektörüne değerli bilgiler sağlayacaktır. Ayrıca üretilecek zemin tankının sahip olduğu üretim yöntemi ile patent değeri kazanması beklenmektedir.