Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2023
Diyabet; yüksek kan şekeri seviyesi ile karakterize kronik bir hastalıktır. Pankreasın insülin hormonunu üretememesi (Tip 1 diyabet) veya vücutta insülinin kullanılamaması ile oluşur (Tip 2 diyabet). Tedavisinde kullanmak üzere suni yolla üretilen insülin, kandaki şeker değerine göre belirlenen dozlarda hastaya verilmektedir. Bu değer ölçümü için ya parmak ucu kanatılarak ölçülmekte (hasta genel olarak günde 7-8 defa ölçmesi durumunda dayanılması güç acıyla karşı karşıya kalmaktadır.) ya da vücuda yapıştırılan glikoz sensörleri ile ölçülmektedir. Son zamanlarda geliştirilen IR (Infrared) sensör ve terden ölçüm yapan cihazlar, doğruluk payı çok düşük ölçümler yaptıkları için tercih edilmemektedir. Günümüz diyabet hastaları ani yükselen kan şekeri değerlerini, çeşitli belirtiler (ateş yükselmesi, terleme, ağız kuruluğu vb.) ortaya çıkınca fark edebilmektedir. Bazı durumlarda ise (uyku halleri, tatil, yorgunluk vb.) bu belirtiler fark edilemeden hasta şeker komasına (hiperglisemi) girebilmektedir. Ayrıca bakıma muhtaç yaşlı ve hasta bireylerin, özellikle COVID-19 virüs salgını sürecinde hiperglisemiden (kan şekeri yükselmesi) daha fazla etkilendikleri gözlenen bir durumdur (Ek1-1). Komaya/krize giren hasta en yakın sağlık kuruluşuna yetiştirilmeli ya da krizin getirmiş olduğu yıkımı üst seviyeye çıkarmadan insülin ile tedavisi sağlanmalıdır.
Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) verilerine göre, diyabet hastalığı en riskli hastalıklar sıralamasında 3. sırada yer almakta ve dünyada 463 milyon yetişkin diyabetli bulunmaktadır. Bu da dünya nüfusun %9.3?ünü temsil etmektedir. Günümüzde ani kan değişimlerini takip eden cihazlar Sürekli Glukoz Monitör Sistemleri (CGM) diye anılmaktadır. Mevcut CGM cihazları incelendiğinde, sürekli ölçüm yaparken herhangi bir algoritma veya manuel olarak kritik şeker değerinde insülin enjekte edecek bir algoritma, fiziksel sistem veya bileşene rastlanmamıştır.
İş fikri çıktısı kola/bacağa/karna rahatlıkla takılabilen bir cihaz olacaktır. Geliştirilecek cihaz ile hastanın anlık kan şeker değeri, ayarlanabilir ölçüm aralığına sahip olabilecek (0-24 saat) ve ilgili sağlık personeli tarafından, proje kapsamında geliştirilecek olan mobil uygulama üzerinden ayarlanabilecektir. Hastanın kandaki şeker miktarı, sağlık personeli tarafından belirlenen kritik değere ulaştığında, krize girmesini engelleyerek değerleri nominal hale getirecek insülini, haznesinden hasta vücuduna enjekte edebilecektir. Glukoz sensörü tek başına kullanıldığında, hasta krize girdiği anda, belirlenen hasta yakınına ve 112 Acil Servis?e mobil operatörler yardımıyla (konum ve hasta bilgisini içeren) SMS bildirimi yapılabilecektir. Hasta, glukoz sensörü ile insülin-rezerv ünitesini de kullanılıyorsa hayati risk ortadan kaldırılacağı için sadece belirlenen hasta yakınına SMS bildirimi yapılabilecektir. Ürünün, 3x3x1 cm ebatlarda tasarlanması hedeflenmektedir.
İş fikri hiperglisemi hastalarına yönelik modüler insülin rezerv-enjeksiyon ünitesi tasarlanacaktır.