Akademik Veri Yönetim Sistemi
Subaş T. (Yürütücü), Özgen U., Badem M., Kanbolat Ş.
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2025
Bitkiler yüzyıllardır çeşitli
amaçlarla insanlar tarafından kullanılmaktadır. Türkiye yaklaşık 10000 bitki
türü ile zengin bir floraya ve bitkilerin kullanılışıyla ilgili geniş bir
kültürel mirasa sahiptir. Ülkemizde, tüm dünyada olduğu gibi bitkilerden ilaç,
gıda, boya, mobilya, yakıt ve süs gibi farklı şekillerde yararlanılmaktadır. Bu
bilgiler uzun yıllar boyunca nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar gelmiş
önemli bir birikimin sonucudur. Ancak son yıllarda teknolojinin gelişmesi ve
artan kentleşmeyle beraber yok olma riski taşımaktadır. Bu nedenle bu
geleneksel bilgilerin kayıt altına alınması son derece önemlidir. Borçka’nın tüm
köylerini kapsayan bir etnobotanik çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle
Borçka’nın 38 köyünün etnobotanik ve halk ilaçları açısından araştırılması
planlanmıştır. Borçka’ya
bağlı köylerde yaşayan ve konuyla ilgili bilgi sahibi kişilerden araştırmacılar
tarafından hazırlanan anket kullanılarak bitkilerin kullanımıyla ilgili
bilgiler alınacaktır. Çalışmaya dahil edilen kişilerin sosyodemografik
özellikleri (yaş, cinsiyet, eğitim durumu gibi) ile kullanılan bitkilere dair
edinilen bilgiler (bitkilerin yöresel isimleri, kullanılan kısımları,
kullanılış şekli vb.) kayıt altına alınacak ve bitkilere ait örnekler
toplanacaktır. Toplanan bitkilerin tür teşhisi yapıldıktan sonra herbaryum
örnekleri hazırlanacaktır. Elde edilen sonuçlar daha önce yapılmış etnobotanik
ve halk ilacı çalışmalarının sonuçlarıyla karşılaştırılarak daha önce verilen
ve/veya ilk defa bu çalışmada tespit edilen kullanım, hazırlama şekli gibi
özgün bilgiler sunulacaktır. Buna ilaveten tespit edilen bitkilerden hazırlanan
metanol ekstreleri üzerinde kolajenaz ve tirozinaz enzim inhibisyonu deneyleri
yapılacak ve dermokozmetik alanında kullanılabilirlikleri değerlendirilecektir.