Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2013 - 2014
Ülkemizde son dönemde açılmış olan üniversiteler ile birlikte her ilimiz en az bir üniversiteye sahip olmuştur. Hali hazırda 168 adet üniversite, 8 adet vakıf meslek yüksekokulu ve 13 adet farklı nitelikli yüksekokulu bulunmaktadır. Yükseköğretim kurumu olarak sayıca belirli bir miktara ulaşılmakla birlikte, kalite açısından da ulaşılması gereken bir ölçü bulunmaktadır. Yükseköğrenim kurumlarında kalitenin artırılması ve standardizasyonu çalışmaları dünya üniversitelerinin de gündeminde yer alan bir konudur. Kalitenin çerçevesi ve uygulanması gereken metodoloji üzerine yapılan araştırmaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Dünyada yükseköğrenim kurumları arasındaki rekabette öne geçebilmenin en önemli unsurunun kalitenin artırılması olduğu hususunda genel bir mutabakat söz konusudur. Kalite çalışmalarının uygulanmasında ise öne çıkan en önemli anlayış Toplam Kalite Yönetimi (TKY) olarak görülmektedir. Dünyada birçok üniversite kalite artırma çalışmalarına odaklanmış, konuya ilişkin olarak kurumlar teşkil edilmiştir. Avrupa Birliği ülkeleri “European Association for Quality Assurance in Higher Education” çatısı altında kalite artırma çalışmalarına yoğunlaşmış bulunmaktadır. Sorbonne (1998), Bologna (1999), Prag (2001), Berlin (2003), Bergen (2005), Londra (2007) kentlerinde, belirtilen tarihlerde gerçekleştirilen toplantılarda Avrupa ülkeleri, yükseköğrenimde kalite ve standardizasyonun önemi ve uygulanması üzerine ciddi bir çalışma içerindedir. Amerika, Rusya, Japonya, Hindistan gibi birçok ülke yükseköğrenim kurumlarında Toplam Kalite Yönetimi üzerine kurumsallaşma çalışmalarına devam etmektedir. Ülkemizde de Toplam Kalite Yönetimi’nin yükseköğrenim kurumlarında uygulama çalışmaları devam etmekte, üniversite yönetimleri kalitenin artırılması konusunda çalışmalar yapmaktadır. Yükseköğrenim Strateji Belgesi’nde (2007) Yüksek Öğrenim Kurulu (YÖK), kalite konusuna yer ayırmakta, konunun önemine işaret etmektedir. Kalitenin artırılması konusunda genel bir mutabakat olmakla birlikte, metodolojinin tespiti konusunda bir belirsizlik bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı ise Ulusal Kalite Ödülü’nü almaya hak kazanmış Sakarya Üniversitesi, çalışmaları ile dikkat çeken Boğaziçi Üniversitesi ve Uludağ Üniversitesi’nin kalite çalışmaları ve yöntemleri incelenecek ve elde edilen veriler ışığında yükseköğretim kurumlarına ilişkin kalite yönetim modeli oluşturmaktır. Yükseköğrenim kurumlarında kalite yönetimi uygulamalarının bir zorunluluk olduğunu ifade eden Sallis (2005), kurumların kalite ve standartlar üzerine çalışmaları gerektiğini belirtmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı, 2001 yılında yayınlamış olduğu Toplam Kalite Yönetimi isimli üç ciltlik eserde, eğitim ve öğretim kurumları için TKY çalışmalarının gerekliliği ifade edilmiştir. Gür (2011), yükseköğrenim kurumlarının kalite çalışmalarını kendilerinin yapması gerektiğini ifade ederek, bu konuda en önemli rolün kurumun kendisine düştüğünü vurgulamaktadır. Aydın (2012), yükseköğrenimde rekabetin küreselleştiğini, yabancı öğretim üyesi ve öğrenci çekmek ya da öğrenci ve öğretim üyelerinin uluslararası alanda kabulünü sağlamak için kalite standartlarını arttırmak gerektiğini ve bu alanda en önemli eksikliğin standart bir kalite politikasının bulunmaması olarak ifade etmiştir. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA)’nın hazırlamış olduğu, “Türkiye’de yükseköğretim kurumlarının kalite güvencesi raporu” ülkemizde kalite çalışmalarının yeniden ele alınması gerektiğini, mezunlara kadar her unsurun kalite denetimini sağlayan bir sistemin oluşturulması gerektiğini belirtmektedir. Yükseköğretim Kurulu Yasa Taslağı’nda da dikkat çeken kalite üzerine yapılacak olan sistemli bir çalışma, yükseköğrenim kurumları için bir rehber niteliğinde olacaktır.