Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tanır Kayıkçı E., Yıldırım R. M.(Yürütücü), Kaya M.
TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2024 - 2025
Sayısal Hava Tahminleri
(SHT), hava durumu ile ilgili güncel gözlemlerin alınması ve bu verilerin
gelecekteki hava durumunu tahmin etmek için bilgisayar modelleri ile
işlenmesini gerçekleştirmektedir. Türkiye’de Kullanılan SHT modelleri, 3 Orta
Ölçek (ALADIN, WRF, MM5), 1 Küresel (ECMWF-IFS), 2 EPS Olasılık (ECMWF-EPS,
ALADIN-LAEF) ve 2 Deniz Dalga (METU-3, SWAN) modeli olarak sıralanabilir.
ECMWF, Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından kullanılan bir deterministik
model olup, 0.25x0.25 (yaklaşık 25 km) çözünürlükte, global olarak çalışan ve
10 günlük tahminler üreten modeldir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, modelin
üretmiş olduğu parametrelerden, seviye sıcaklıkları (T) ve toplam yağış (TP)
gibi bir çok önemli meteorolojik veri elde edilebilmektedir. Meteorolojik
veriler, ayrıca MGM’nin kendi bünyesinde işlettiği meteoroloji gözlem
istasyonlarında kaydedilip ve rasat gününden ortalama 2 hafta sonra temin edilebilmektedir.
Yağış ve sıcaklık gibi önemli meteorolojik parametrelerin konumsal analizi için
yapılacak sıcaklık ve yağış haritalarının üretilmesinde çeşitli enterpolasyon
yöntemleri kullanılmaktadır. Sayısal hava tahmin modellerinden elde edilen
meteorolojik veriler, gözlem istasyonu olmayan bölgelerde meteorolojik
verilerin temini için alternatif olarak kullanılabilir.
Bu çalışmanın amacı
Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 335 MGM yer gözlem istasyonunda günlük kaydedilen
sıcaklık ve yağış verilerinin, ECMWF SHT’den elde edilecek verilerle
karşılaştırılması ve ileride yapılabilecek konumsal analiz çalışmaları için
altlık oluşturabilecek bilgilerin elde edilmesidir.
Bu proje kapsamında uygulanacak yöntem ve algoritmalarla, Karadeniz
Bölgesinde ERA-Interim ECMWF sayısal hava tahmin modelinden elde
edilen sıcaklık ve yağış zaman serileri, aynı konum ve zamana
ait MGM istasyonundan elde edilmiş sıcaklık
ve yağış zaman serileri ile karşılaştırılacaktır.
Karadeniz bölgesinde MGM istasyonlarından elde
edilen yağış ve sıcaklık verilerine ilave olarak ERA-Interim SHT modelinden de
sıcaklık ve yağış elde edilmesi ve konum ve zamana bağlı farklarının
karşılaştırılması yoluyla Karadeniz
Bölgesi için sıcaklık ve yağış dağılımı elde etmede önemli bir katkı sağlaması
projenin en önemli özgün değeri
olarak değerlendirilmektedir.
Projenin en önemli ekonomik/sosyal yaygın etkisi, hidrolojik
afet değerlendirilmesi açısından Türkiye’deki meteorolojik tahminlere katkı
sağlama potansiyeline sahip olmasıdır. Bu anlamda proje kapsamında
gerçekleştirilecek Lisans Bitirme Tezi
ve sonrasında yapılacak ulusal yayın
çalışmaları da projenin akademik/bilimsel
yaygın etkisidir.