Akademik Veri Yönetim Sistemi
Demirkır C. (Yürütücü), Altunışık A. C., Özşahin Ş., Gezer E. D., Öztürk H., Demir A.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2023
Kaliteli
hammadde ihtiyacı ve kereste fiyatı, CLT üretiminde maliyeti etkileyen en
önemli iki faktördür. Çünkü CLT üretimi için belirli kalitede keresteye ihtiyaç
duyulmakta ve kaliteli kerestenin fiyatı da yüksek olmaktadır. Bu da düşük
kaliteli nispeten daha ucuz, hızlı büyüyen, geniş yayılım gösteren ağaç türü ve
kerestelerinin CLT üretiminde kullanılması mümkün olabilir mi araştırma
sorusunu akıla getirmektedir. Önerilen projenin amacı, CLT kullanım yeri
direnç özelliklerini (mekanik, fiziksel ve yapısal) etkilemeyecek şekilde
üretimde kullanılacak kerestelerin EN standartlarında
belirtilen kalite ve direnç sınıflandırmasına göre bir optimizasyonunun yapılarak, optimum
kereste kalitesi ve direnç sınıfının ortaya koyulacağı bir model oluşturmaktır.
Temel hipotezimiz; CLT üretimi için görünüm ve dayanıklılık sınıflarına göre
optimum kereste kalite ve direnç sınıfını veren model ile düşük değerli bir
materyali yüksek katma değerli bir yapısal ürüne dönüştürmektir.
Aşağıdaki spesifik
hedefler izlenerek, projenin amacına başarılı bir şekilde ulaşması
sağlanacaktır;
1. Kerestelerin Kalite ve Direnç Sınıflarına
Göre Temin Edilmesi; Proje kapsamında ağaç türü olarak ladin ve kızılağaç
türlerine ait keresteler kullanılacaktır. CLT üretimi için kızılağaç gibi orman
ağacı statüsündeki geniş yayılım alanı gösteren ve hızlı büyüyen bir tür
kullanımı, çalışmanın yenilikçi yönlerinden biri olarak görülmekte ve yapısal
ahşap malzeme pazarında ülkemizin rekabet gücünü artırabilecek bir unsur olarak
düşünülmektedir.
2. Kerestelerin Hasarlı ve Hasarsız Test
Yöntemleri İle Test Edilmesi Ve Sonuçların Analizi; Keresteler EN 384 standardına göre
hasarlı yöntemler ve proje amacına uygun olarak hasarsız test yöntemleri ile
test edilecektir. Literatürde CLT üretiminde kullanılan keresteler üzerine hasarlı
ve hasarsız test yöntemlerinin uygulandığı ve elde edilen sonuçların karşılaştırılarak
aralarındaki ilişkinin ortaya koyulduğu bir çalışmaya rastlanılmadığından
dolayı, bu nokta projenin özgün ve yenilikçi yönlerinden biri olarak
görülmektedir.
3. Kerestelerin Kalite ve Direnç Özelliklerine
Göre Sınıflandırılması; Keresteler EN 338 standardına göre
sınıflandırılacaktır.
4. CLT Panellerin Üretimi; 60 adet 120-240x240x7.5cm
ebatlarında CLT panel üretimi gerçekleştirilecektir.
5. CLT Panellerin Mekanik, Fiziksel ve Yapısal
Özelliklerinin Test Edilmesi; EN 408 ve ASTM E 72 standartlarına göre CLT
panellerin teknolojik özellikleri test edilecektir.
6. SAP 2000 ile CLT duvar paneli modellenmesi
7. Yapay Sinir Ağları (YSA) ile Optimizasyon
Modelinin Oluşturulması; YSA ile CLT üretimi için optimum kereste kalitesi ve direnç
sınıfının ortaya koyulacağı bir optimizasyon modeli kurulacaktır. Yapılan
literatür araştırmasında iğne yapraklı ve yapraklı ağaçlardan elde edilen
kerestelerin kalite ve direnç sınıfına göre CLT üretiminde değerlendirilmesi
konusunda bir optimizasyon çalışmasına rastlanılmamıştır. Pazara girecek
ülkelerin kalite ve maliyet istikrarını sağlayabilmek ve rekabet gücünü
artırabilmek için daha uygun maliyetli ürünler sunması gerekmektedir. Direnç ve
kalite sınıflarına göre maliyetin değiştiği bir ortamda CLT kalitesini
değiştirmeden optimum kereste kalitesi ve direnç sınıfın belirlenmesinin önemli
olduğu ve bu açıdan projeye önemli bir özgünlük kattığı düşünülmektedir.
Proje, disiplinler arası
bir projedir. Orman Endüstri Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği ve Endüstri
Mühendisliği disiplinlerinden oluşmaktadır. Ahşap ve ahşap esaslı iş paketleri
Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü tarafından yürütülecektir. Yapısal
Özellikler ve Yapısal Modelleme iş adımları İnşaat Mühendisliği, YSA ile
optimizasyon modeli oluşturulması Endüstri Mühendisliği disiplini içerisinde
yürütülecektir.
Projeden elde edilen sonuçların aynı zamanda On
Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) kapsamında 415.5. başlığı altında
"Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması ve standartlarının belirlenmesi”
maddesine katkı sağlayacak şekilde kendi standartlarımızın oluşturulması adına
bir veri tabanı sağlayacağı öngörülmektedir.