2023 Kahramanmaraş Merkezli Depremlerden Sonra Trabzon'da Yaşayan 20 Yaş ve Üstü Depremzedelerde Tütün Kullanımı Alkol Kullanımı ve Alkol Kullanım Bozukluğu Prevalansı ve Teknoloji Bağımlılığı Düzeyleri


TOPBAŞ M. (Yürütücü), BEYHUN N. E., KARAKULLUKÇU S., TURHAN S., ÖZEL Ü., ÇANKAYA H., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Aralık 2023
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2024

Proje Özeti

Amaç: 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra Trabzon’a gelen 20 yaş ve üstü depremzedelerde, depremden önce tütün ürünü, alkollü içki kullanımı, alkol kullanım bozukluğu prevalansını, teknoloji (akıllı telefon, dijital oyun oynama ve sosyal medya) bağımlılık düzeylerini ve deprem nedeniyle Trabzon’a geldikten sonra kullanımlarının nasıl değiştiğini belirlemektir.

Gereç-Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmada 862 kişi analizlere dahil edildi. Depremden önce tütün ürünü, alkollü içki, akıllı telefon, dijital oyun oynama ve sosyal medya kullanımı, alkol kullanım bozukluğu, akıllı telefon bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, internet oyun oynama bozukluğu ve Trabzon’a geldikten sonra kullanımlarındaki değişimler bağımlı değişkenlerdir. İstatistik analizlerde Ki-kare testi, McNemar testi, Wilcoxon testi ve binary logistik regresyon testi kullanılmıştır.

Bulgular: Katılımcıların depremden önce ve Trabzon’a geldikten sonra sırasıyla kullanım prevalansları tütün ürünü %27,0; %28,7, alkollü içki %9,5; %7,6, akıllı telefon %95,2; %95,1, sosyal medya %83,8; %83,6 ve dijital oyun oynama %27,5; %27,4 bulunmuştur. Trabzon’a geldikten sonra %39,2’sinin sigara kullanım sıklığı, %44,6’sının kullanım miktarı artmıştır. Sarma sigara kullananların %52,5’i geldikten sonra sigara kullanmaya başlamış, %13,8’inin kullanım sıklığı, %66,3’ünün kullanım miktarı artmıştır. Alkollü içki kullananların %45,2’sinin kullanımı azalmıştır. Akıllı telefon kullananların %38,1’inin, sosyal medya kullananların %30,7’sinin, dijital oyun oynayanların %46,8’inin kullanım sıklığı artmıştır.

Sonuç: Katılımcıların Trabzon’a geldikten sonra tütün ürünü kullanım prevalansı, miktarı ve sıklığı artmıştır; alkollü içki kullanım prevalansı, miktarı ve sıklığı azalmıştır; akıllı telefon, sosyal medya kullanım sıklığı ve dijital oyun oynama sıklığı artmıştır.