Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gezer E. D. (Yürütücü), Demirkır C., Demir A., Öztürk H.
5. Çerçeve Programı Projesi, 2023 - 2026
Yapısal ahşap malzemelerin en popülerlerinden biri olan çapraz lamine ahşap (CLT) üzerine yapılan çalışmalar yapısal direnç ve malzeme özellikleri konularında yoğunlaşmıştır. Yapılan literatür incelemesinde CLT’nin dayanım performansına yönelik çalışmaların sınırlı sayıda olması dikkat çekmektedir. Halihazırda, yapısal ahşap ürünlerinin çoğu, dayanım performanslarına ilişkin standart prosedürler ve değerlendirme yöntemlerinin olmaması nedeniyle herhangi bir emprenye işlemi uygulanmadan üretilmektedir. Bu nedenle, CLT’nin emprenyesi ve değerlendirmesi için etkili yöntemler geliştirmek zorunludur. Önerilen projenin amacı; emprenye maddesi türü ve retensiyon miktarlarının CLT’ lerin dayanım performansı üzerine etkisinin araştırılarak tehlike sınıfına göre en uzun dayanım ömrünü verecek optimum emprenye parametrelerinin belirlenmesidir. Bu proje kapsamında Eti Maden İşletmeleri tarafından geliştirilen tarımbor ve referans emprenye maddesi olarak da bakır azol ile emprenye edilecek kerestelerden üretilecek CLT’lerin dayanım performanslarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Önerilen projede emprenye edilmiş kerestelerden üretilen CLT’ler 21 ay süreyle dış ortam (toprak üstü ve toprakla temas halinde) testlerine tabii tutularak CLT’lerde meydana gelen tahribat ve direnç kayıpları hasarlı ve hasarsız testler ile belirlenmeye çalışılacaktır. Bu projede emprenyeli kerestelerden üretilecek CLT’lerin performanslarının gerçek dış ortam koşullarında belirlenecek olması projeyi oldukça özgün kılmaktadır. Ayrıca kullanılması planlanan tarımbor odun koruma maddesinin çevre dostu olması, yanmayı geciktirmesi, ekonomik olması, katma değer sağlama potansiyeli düşünüldüğünde projenin özgünlüğü ve yaygın etkisi açıkça görülmektedir. Diğer yandan proje kapsamında CLT’lerin dayanım performansları hasarsız testlerle belirlenecek olması da projeyi özgün kılmaktadır. Proje başarıyla tamamlandığı takdirde proje kapsamında elde edilen veriler CLT’lerin dayanım performanslarının belirlenmesinde önemli bir adım olacak, ilgili standartların oluşturulmasında da öncü olacaktır. Bu bağlamda proje konusunun oldukça özgün olduğu görülmektedir. Diğer yandan, proje kapsamında kullanılacak 2 farklı emprenye maddesi ve 3 farklı retensiyon oranlarında emprenye edilecek kerestelerden üretilen CLT’lerin 4 farklı periyotta elde edilecek dayanım performans değerleri yapay sinir ağları kullanılarak modellenecek, bu sayede CLT’lerin tehlike sınıflarına bağlı olarak kullanım yerlerine göre gerekli emprenye maddesi ve retensiyon miktarları tahmin edilebilecektir. Bu da projenin özgünlüğünü oldukça artırmaktadır. Proje kapsamında yapılması planlanan 8 adet ana iş paketi bulunmaktadır ve projenin başarıyla tamamlanabilmesi için iş-zaman çizelgesi özenle hazırlanmıştır. İş paketlerine ait planlanan hedefler, yapılacak işler, kimler tarafından gerçekleştirileceği ve iş paketlerinin başarı ölçütleri kapsamlı olarak belirtilmiştir. Proje kapsamında yapılacak araştırmalar sonucunda elde edilecek veriler sayesinde SCI ve SCI-Expanded kapsamındaki önemli yapı ve ahşap içerikli dergilerde makale olarak yayınlanma ve uluslararası düzeydeki sempozyumlarda bildiri sunulma potansiyeli projeden elde edilmesi ön görülen bilimsel/akademik çıktılardır. Dünyada ve ülkemizde gelişimi hızlanan ahşap yapı sektörü için, bu proje kapsamında elde edilecek sonuçlar ışığında biyotik ve abiyotik faktörlere karşı dayanım performanslarının belirlenmesi ve koruma işlemlerinin nasıl yapılması gerektiği ortaya konulduğunda yapısal ahşap malzemelerin kullanım alanlarını daha da artıracağı ön görülmektedir. Ayrıca bu sayede katma değeri yüksek ihracat potansiyeli olan "emprenyeli yerli ve milli yapısal ahşap lamine" malzemenin üretilmesi ve bu anlamda dışa bağımlılığın azaltılması projeden beklenen etkilerden biridir. Proje kapsamında emprenyeli kerestelerden üretilecek CLT malzemesinin biyotik ve abiyotik faktörlere karşı dayanım performanslarının ortaya koyulacağı bir optimizasyon modeli oluşturulacaktır. Buna göre CLT’lerin kullanılacağı yerdeki tehlike sınıflarına göre gerekli emprenye maddesi ve retensiyon miktarlarının belirlenmesi/tahmin edilebilmesi mümkün olacaktır. Projeden elde edilen sonuçların aynı zamanda On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) kapsamında 415.5. başlığı altında "Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması ve standartlarının belirlenmesi” maddesine katkı sağlayacak şekilde kendi standartlarımızın oluşturulması adına bir veri tabanı sağlayacağı öngörülmektedir. Projede 1 yüksek lisans ve 1 doktora öğrencisi bursiyer olarak çalışacak ve ülkemiz için önemli ve geleceği olan bu konuda yeni araştırmacıların yetiştirilmesi sağlanacaktır.