Akademik Veri Yönetim Sistemi
Demirkır C. (Yürütücü), Altunışık A. C., Çolak S., Çolakoğlu G., Aydın İ., Özşahin Ş.
TÜBİTAK Projesi, 2015 - 2018
Son yıllarda Türkiye’de deprem bilincinin artırılması ve depreme dayanıklı yapıların geliştirilmesi konusundaki çalışmalara ağırlık verilmiş, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı 2012-2023 Deprem stratejisi ve eylem planında STRATEJİ B.1.3. başlığı altında depreme dayanıklı binaların tasarım, malzeme ve standartlarını içeren çalışmaların destekleneceğini açıklamıştır. Ahşap yapılar; hafif olması, sağlam olması, depreme dayanıklı olması, sağlıklı bir ortam sunması, yalıtımının yüksek olması, uzun ömürlü olması, mimari avantajlar sunması ve estetik görünümü gibi pek çok avantajları ile deprem bölgeleri başta olmak üzere her türlü yerleşim yerleri için uygun yapı türlerinden biri olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de yetişen bazı ağaç türlerinden üretilen kontrplakların ahşap yapılarda kullanım imkânlarının araştırılması ve kullanılacak kontrplak özellikleri ile bağlantı elemanları tür ve sayısının, kullanım yeri koşullarına ve arzu edilen yapısal dayanımına göre modellenmesi, sismik dayanım performanslarının deneysel olarak test edilmesi ve ulaşılan sonuçlara göre optimizasyonunun yapılmasıdır.
Çalışmada 3 farklı ağaç türü (sarıçam, karaçam, doğu ladini,), 2 farklı tabaka sayısı (5 ve 7), kontrplak lif yönüne göre paralel ve dik olmak üzere 2 farklı lif yönü, 2 farklı bağlantı elemanı türü (ülkemizde 6d ve 8d olarak geçen çivi türü), 2 farklı bağlantı elemanları arası mesafe (levha kenarları için 76 mm ve 152 mm; levha ortası için 152 mm ve 305 mm), tutkal türü olarak fenol formaldehit tutkalı kullanılmıştır. 2 mm kalınlıktaki kaplamalardan endüstriyel koşullarda üretilen kontrplak levhaları üzerine, çekme-makaslama direnci, eğilme direnci ve eğilmede elastikiyet modülü, yanal vida direnci ve yoğunluk testleri sırasıyla, TS EN 314-1, TS EN 310, TS EN 717-3, ASTM D 1761 ve TS EN 323 standartlarına göre uygulanmıştır. Üretilen kontrplak levhalar, birebir boyutlarda üretilen bir perde duvar üzerinde ASTM E 72 standardına göre test edilmiştir ve gerçek yapısal davranışı belirlenerek her bir levha grubuna ait maksimum yük taşıma kapasitesi ve maksimum yer değiştirme miktarları elde edilmiştir.
SAP2000 programıyla kurulan model birebir boyutlarda gerçekleştirilen yapısal davranış testlerinden alınan veriler ile karşılaştırılmış ve sonuçların birbiriyle örtüştüğü görülmüştür. Dolayısı ile çalışma kapsamında analitik olarak kurulan modelin ispatı sağlanmıştır. Kurulan model yardımı ile bundan sonra yapılacak çalışmalarda duvar üzerinde hasarlı bir teste ihtiyaç duyulmadan istenilen verilerin sağlanması mümkün kılınabilecektir. Ayrıca, elde edilen sonuçlar, yapay sinir ağları (YSA) sisteminden faydalanılarak modellenmiş; ağaç türü, tabaka sayısı ve lif yönüne göre hangi bağlantı elemanları ve bağlantı elemanları arası mesafesi ile birleştirilmelerinin yapılması gerektiği tespit edilmiştir.