Sterilizasyon Sistemleri İçin Yeni ve Hızlı Biyolojik İndikatörlerin Geliştirilmesi ve Bu Alana Yönelik Nitelikli Araştırmacıların Yetiştirilmesi


İnan Bektaş K., Beldüz A. O., Çanakçı S., Yıldız O. (Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2020
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2024

Proje Özeti

AAMI (Association for Advancement of Medical Instrumentation) sterilizasyonu 1995 yılında “kabul edilebilir sterilite güvence düzeyini sağlayacak ölçüde ortamın mikroorganizmalardan arındırılması” olarak tanımlamıştır. Sterilite Güvence Düzeyi, sterilizasyon işlemleri sonunda canlı mikroorganizma kalma ihtimalinin 106’da 1 (1/1.000.000) olmasını ifade eder. Bu nedenle sterilizasyon uygulamalarının her bir aşamasının doğru olarak yapıldığından emin olunması son derece önem taşımaktadır.

Sterilizasyon işleminin etkinliğinin en doğru şekilde kontrol edilebilmesi için biyolojik indikatörlerin kullanılması önerilir. Günümüzde ticari biyolojik sterilizasyon indikatörleri kullanılarak, sterilizasyon etkinliği (Buhar sterilizatörlerinde 132°C (270°F) 4 dakika ve 135°C (275°F) 3 dakikalık vakum destekli  sterilizasyon döngüleri için) en hızlı 60 dakikada belirlenebilmektedir. Ülkemizde Sağlık Bakanlığına bağlı 728 hastane, 38 adet üniversite araştırma hastanesi ve 565 özel hastane ile sayısını bilmediğimiz ve sterilizasyon işlemi yapan bir çok ilaç üreticisi firma, hayvan hastaneleri, gıda üretim tesisleri her gün biyolojik indikatör kullanmak zorundadır. Türkiye’de sadece sağlık sektöründe kullanılan biyolojik sterilizasyon indikatörleri (buharlı sterilizasyon için), yılda 7 milyon dolara yakın değerde çok yüksek maliyetler ile yurt dışı firmalardan ithal edilmektedir.

Biyolojik sterilizasyon indikatörlerinin Eryiğit Tıbbi Cihazlar A.Ş. tarafından Türkiye’de üretilmesi ile, hem ülkemizin bu alandaki dışa bağımlılıktan kurtulması hem de ülke ekonomisine büyük ölçüde yardımcı olması hedeflenmektedir. Ayrıca mevcut ticari biyolojik indikatörler ile sterilizasyon etkinliğinin belirlenmesi için gereken süre en az 60 dakika iken, bu indikatör çeşidi 3 saatte ölçüm yapılabilen diğer indikatör tiplerine göre oldukça pahalı olup (yaklaşık iki katı fiyatında) bu süre ne kadar daha kısa olursa kullanılacak biyolojik indikatörün kullanımı o kadar daha pratik ve kullanışlı olacaktır. Bu nedenle bu çalışma kapsamında, yerli, ucuz ve daha hızlı sonuç verebilen (etkin) biyolojik sterilizasyon indikatörlerinin geliştirilmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlanması planlanmaktadır.