Akademik Veri Yönetim Sistemi
Özçelik G. (Yürütücü), Kaleli İ. B., Arslan Z. S., Akbulut Y., Kaşkaya B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2026
Bu proje, havayolu şirketlerinin uçak koltuğu yeniden atama sürecini optimize ederek yolcu memnuniyetini en üst düzeye çıkarmayı ve operasyonel kesintileri en aza indirmeyi hedeflemektedir. Uçuş programı değişiklikleri, uçak tipi değişiklikleri ve kapasite kısıtlamaları gibi durumlar nedeniyle yolcuların mevcut koltuklarından yeni koltuklara atanması süreci hem müşteri memnuniyeti hem de operasyonel verimlilik açısından büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda, proje Karma Tam Sayılı Programlama/Mixed Integer Programming (MIP) yöntemi kullanılarak, yolcu tercihleri, uçak düzeni farklılıkları ve operasyonel kısıtlamalar gibi birçok faktörü göz önünde bulunduran bir optimizasyon modeli geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Model, yolcu tercihlerini (pencere, koridor, ekstra diz mesafesi vb.) mümkün olduğunca koruyarak, hizmet sınıfı değişikliklerini minimize ederek ve grup oturma taleplerini dikkate alarak en uygun koltuk atamalarını gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Ayrıca, farklı uçak tiplerine geçiş senaryolarında oturma planlarının en iyi şekilde optimize edilmesi sağlanacaktır. Bunun yanı sıra, operasyonel kısıtlamalar (örneğin, uçağın ağırlık dengesinin korunması) da modelde dikkate alınarak hem yolcu memnuniyeti hem de operasyonel verimlilik açısından dengeli bir çözüm sunulacaktır.
MIP yöntemi, karar değişkenlerinin ve kısıtlamaların doğrusal ve tam sayılı formülasyonlarla ifade edilmesini sağlayarak, bu karmaşık optimizasyon probleminin çözümünde güçlü bir araç olarak kullanılacaktır. Modelin geliştirilmesiyle, havayolu şirketlerinin koltuk yönetim süreçlerinde iyileşme sağlanması ve sektördeki operasyonel verimliliğin artırılması hedeflenmektedir.
Projenin özgün değeri, koltuk yeniden atama problemini hem yolcu memnuniyeti hem de operasyonel kısıtlamalar açısından ele alan kapsamlı bir MIP modeli geliştirmesidir. Bu modelin uygulanması, havayolu şirketlerine esnek ve etkili bir çözüm sunarak, müşteri memnuniyetinin artırılmasına ve operasyonel kesintilerin azaltılmasına katkıda bulunacaktır.
Araştırma, Doç. Dr. Gökhan ÖZÇELİK yürütücülüğünde, Benan KAŞKAYA, Yaren AKBULUT, Zeynep Sude ARSLAN ve İlker Burak KALELİ tarafından gerçekleştirilecektir.