Ersavaş Kavanoz S.(Yürütücü), Erdem N.
Vakıf, 2021 - 2022
21. yy’ın başlarında dünya çapında
kentlerin %70’inin yabancı devletlerin kent yönetimleriyle karşılıklı ilişkiler kurmakta olduğu tahmin
edilmektedir. Bu ilişkilerin tarihsel arka planı ise çok daha eskilere uzanmaktadır.
Osmanlı’da dahi Weber’in iddia ettiği şekilde doğu kentlerinin merkeze bağımlı olma
durumu, Faroqi tarafından kentlerin merkezin bilgisi dışında birbirleri ile
ticari ilişkiler kurabildiği savı ile yarı özerk statüde değerlendirilebileceği
düşüncesi ile karşılanmıştır. Kent tarihçileri, Uluslararası
Yerel Yönetim Birliği (IULA-The International Union of Local Authorities)’nin
kurulduğu 1913 yılını, kentler arası uluslararası ilişkilerin kuruluş yılı
olarak kabul etmektedir. İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’nın devletler arası
uzlaşma girişimleri ve Amerika’nın 1956 yılındaki Başkanı Eisenhower’ın
vatandaş girişiminin bir parçası olan “People to People” programı, ilişkilerin
daha da yoğunlaşmasını sağlamıştır.
Farklı devletlerin kent yönetimleri
arasında kurulan ilişkiler, kentler arası karşılıklı iş birlikleri, kentlerin
uluslararası ağlar altında bir araya gelmeleri veya literatürde yerel diplomasi
(city diplomacy) olarak adlandırılan kentlerin tüm diğer uluslararası
ilişkileri günümüzde çok daha fazla karmaşık bir yapıda sıklıkla karşılaşılan
bir durum haline gelmiştir. Savaş sonrası çatışmaların çözümü sürecinde kentler
bağlamında kültürler arası barış ve anlayışın geliştirilmesi üzerine yürütülen
çabalar, kent yönetiminde kalkınmaya ilişkin müdahalelerin tipik
uygulamalarıyla bütünleşmiştir. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren yerelleşme
alanındaki gelişmeler, küreselleşmeyle desteklenen bir yerelleşme anlayışı ve
kentsel girişimciliğin kent yönetimleri için öneminin artışı, kentsel siyaset
alanında kent yönetimleriyle merkezi yönetim arasında sürdürülen mücadeleleri
yeniden gündeme getirecek şekilde önemini artırmıştır. Tarihte önemli bir yeri
bulunan Ankara kentinin kurulan ilk uluslararası ilişkilerinden bugüne değin dâhil
olduğu tüm yerel diplomasi faaliyetlerinin dönemin koşulları ve kentsel
siyaseti ile değerlendirilmesi, kentin diğer ülkelerle olan ilişkilerinin ve
küresel alandaki şekillenişini anlamak açısından önemlidir.