TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2024 - 2025
| Tarih öncesinden beri var olan şifalı bitkilerin kullanımı modern tıp için yol gösterici olmuş, ilaç ve kemoterapötik ajanların geliştirilmesine katkı sağlamıştır. Tedavi amaçlı keşiflerin yapılması ile birlikte, bitkiler yeni ilaç kaynağı olarak eşsiz ve geniş bir kaynak oluşturmuştur. Günümüzde gelişmekte olan ülkelerde nüfusun büyük çoğunluğu geleneksel tıbba güvenmekte ve tedavisini yerel yapım ilaçlar ile sürdürmektedir. Botanik çalışmaları sayesinde bitki kaynaklı ilaçlar raflarda yerini alsa da geleneksel ve tarihsel nedenlerden dolayı, bazı kültürler tedavilerinde yerel tıbbi bitkilerini kullanmaya devam etmektedir. Tıbbi bitkiler zengin biyoaktif bileşikleri sayesinde yüksek antioksidan kapasiteye ve birçok hastalığın tedavisinde kullanılan enzim inhibitör aktivitelerine sahiptirler. Bu nedenle hastalıkların tedavisinde daha etkili ilaçların yapımı için bitki türlerinin ve kısımlarının biyoaktif bileşiklerinin belirlenmesi önemlidir. Bu projede Centaurea verutum türünün yaprak+gövde ve çiçek kısımlarına ait fenolik içeriği (TFM, TF, TMA ve fenolik asit), antioksidan kapasite değerleri ve enzim inhibitör aktiviteleri belirlenecektir. Bu amaçla bitki örneği gövde+yaprak ve çiçek kısımlarına ayrıldıktan sonra, kurutulup toz haline getirilecek. Örnekler n hegzan, su, etil asetat ve metanol kullanılarak, biyoaktif bileşikler fraksiyonlanacak. Fraksiyonların toplam fenolik, flavonoid ve antosiyanin içerikleri, radikal süpürme (DPPH, ABTS ve ORAC) ve indirgeme kapasite (FRAP, CUPRAC ve PMA) değerleri, enzim (kolinesteraz, ?-amilaz, ?-glukozidaz ve tirozinaz) inhibitör aktiviteleri spektrofotometrik olarak belirlenecektir. Ham ekstraktların fenolik asit içerikleri HPLC-DAD kullanılarak belirlenecektir. Çalışmalar sonucunda daha önce içeriği belirlenmemiş türün biyoaktif potansiyelleri hakkında ilk bulgular elde edilecektir. Mevcut proje çok zengin bitki çeşitliliğine sahip olan Ülkemiz’in geleneksel tıp, gıda ve farmasötik sektöründe ön plana çıkmasına katkı sağlayacaktır. Projenin başarı ile sonuçlandırılması durumunda ulusal ya da uluslararası düzeyde bir makale yayınlanacaktır. Çalışmaları bizzat yürütecek olan lisans öğrencisi çalışma alanında deneysel ve teorik olarak tecrübe kazanacaktır. Ayrıca yürütücü lisansüstü eğitime tecrübeli ve eğitimli olarak başlayacak ve proje üretme potansiyeli ve hevesi artacaktır. |