Cinemre İ. T. (Yürütücü), Pilevneli C., Kaçar T., Akalın K.
Türk Tarih Kurumu, 2021 - 2024
Bu çalışma, Geç Antik Çağ literatüründe
geçen teknik ifadelerin Türkçeye kazandırılması ve terimlerin anlamlarının
doğru bir şekilde tespit edilerek gelecekte yapılacak olan çalışmalara bir alt
yapı oluşturması amacıyla hazırlanmıştır. Bu açıdan III. ve VII. yüzyıllar
arasındaki Roma, İran, Süryani, Ermeni ve Gürcü literatüründe geçen unvan ve
kurum ifadelerinin siyasi, dini ve hukuki boyutları, anlam değişiklikleri zamanının
ruhu bağlamında ortaya konulmaya çalışılacaktır. Çalışmanın özgün değeri,
ülkemizde son yıllarda gelişmeye başlayan ve büyük oranda Anadolu topraklarını
ihtiva eden Geç Antik Çağ tarihi araştırmalarındaki hatalı kullanımların önüne
geçerek gerek arkeolojik ve gerekse de tarihi açıdan ortak bir terminoloji
oluşturma önerisidir. Çalışmanın yöntemi ve yönetimi genel hatlarıyla siyasi,
dini ve hukuk metinlerdeki kurum ve unvanların tespit edilerek zaman içindeki
anlam değişiklikleri de göz ardı edilmeden söz konusu ifadelerin sınırlarının
belirlenmesi, tespitlerinin yapılması, alfabetik düzene göre sıralanması ve
Türkçe karşılıklarının önerilmesi şeklinde olacaktır. Çalışmanın hedeflediği
yaygın etki ülkemizde yürütülen Geç Antik Çağ tarihi çalışmalarındaki batı
literatürüne olan bağlılığı azaltmak ve sıklıkla hatalı kullanılan teknik
ifadelerin doğru bir şekilde anlaşılmasına katkı sağlama düşüncesidir. Bu düşüncenin,
alanında uzman akademisyenlerin katkısıyla hazırlanacak olan bilimsel bir kitap
ile desteklenmesi planlanmaktadır. Çalışmanın hedeflenen başarıya ulaşması
durumunda Geç Antik Çağ tarihi çalışmalarında ilk defa toplu bir terminoloji
çalışması ortaya çıkacak ve bu kılavuz, gelecekte ülkemizde yapılacak olan
çalışmalara da yeni bir pencere açacaktır.