Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sarı A. (Yürütücü), Arpacık A., Başkaya Ş., Çelik A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022
Bu çalışmada Türkiye’de ilk kez Trabzon Havalimanı’nda kuşlarla mücadelede eğitimli
köpek kullanılmış ve etkileri tespit edilmiştir. Proje süresince (26 Şubat 2021 – 20 Şubat
2022) toplam 75 arazi çalışması yapılmıştır. Arazi çalışmalarında doğrudan - dolaylı
gözlem (fotokapan, kuşlara ait yuva, yumurta, tüy, kusmuk, telek gibi tür belirleyici
özellikler) yöntemleri ve eğitimli köpek kullanılmıştır. Yapılan gözlemler sonucunda
Trabzon Havalimanı’nda 39 familyaya ait 109 kuş türü tespit edilmiştir. Proje süresince yıl
boyunca görülen yerli tür sayısı ise 33’tür. Havacılık Güvenliği Risk Değerleri (ASRV)
sınıflandırmasına göre çalışma süresince Trabzon Havalimanı’nda gözlemlenen orta
düzeyde tehdit (3), yüksek tehdit (4) ve çok yüksek tehdit (5) düzeylerinde toplamda 36 kuş
türü vardır. Trabzon Havalimanı ve çevresinde proje süresince tespit edilen türlerden 700
gram ve üzeri 24 adet kuş türü bulunmaktadır. Projenin asıl amacı olan eğitimli köpeğin
kullanılması sonucunda, üç aylık veriler kıyaslandığında havalimanında yerli kuş
sayılarında %84,8’lere varan bir düşüş yaşanmıştır. Proje kapsamında kullanılan eğitimli
köpekten en yüksek verim, ot boylarının da mücadeleye katılması ile elde edilmiştir.
Trabzon Havalimanı’nda uçuş güvenliğini artırmak amacıyla kuşlarla mücadelede başarılı
olabilmek için, yaban hayatı uzmanları sahada görevlendirilmeli, biyolojik ve fiziksel
mücadele yöntemleri birlikte uygulanmalıdır.