Doğu Pontidlerin Sığ Jeolojik Yapısının Hava ve Yer Manyetik Verileri ile Analiz Edilmesi


Özkaptan M., Babacan A. E., Özkaptan T.

Uluslararası Katılımlı 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı , Ankara, Turkey, 15 - 19 April 2024, pp.593

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • City: Ankara
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.593
  • Karadeniz Technical University Affiliated: Yes

Abstract

Yer manyetik alanı görece ölçüm kolaylığı (hava, yer, deniz) ve basit ekipman sistemi sayesinde lokal çalışmalara ek olarak özellikle büyük ölçekli alanların çalışılmasında da kullanılabilecek jeofizik yöntemlerin başında yer almaktadır. Günümüzde bu veriler çeşitli veri sağlayıcı platformlarda derlenerek belirli ayrımlılığa kadar ücretsiz olarak kullanıma açıktır. Bu çalışmada Doğu Pontidler olarak adlandırılan magmatik ada yayı alanı hem veri sağlayıcıdan sağlanan hava manyetik verisi ile hem de ölçümlerinin bu çalışma kapsamında alındığı yer manyetik verileri yardımı ile kıyaslamalı bir analizi gerçekleştirilmiştir. Pontidler, 1200 km’yi aşan doğu-batı uzanımlı ve yaklaşık 200 km eninde bir zon (ada yayı) olarak Türkiye’nin kuzeyinde yer almaktadır. Tektonik olarak kuzeyinde Karadeniz havzası, güneyinde ise İzmirAnkara-Erzincan Kenet Kuşağı sınırlandırılmıştır. Çalışma alanını kapsayan Doğu Pontidler, tektonostratigrafik farklılıklarından dolayı literatürde üç alt bölgeye (kuzey, orta ve güney) ayrılmaktadır. Genellikle yüzey bulgularından elde eldilmiş olan bu sınırlar, iki farklı manyetik veri kaynağından yararlanarak yüzey altındaki devamlılıkları ve kabuk yapısıda ayrıca irdelenmiştir. Doğu Pontidler, özellike Geç Kretaseden günümüze yaklaşık kuzey güney yönlü sıkıştırmalı bir tektonik rejim hakimiyeti altındadır. Sonrasında gelişen Kuzey ve Doğu Anadolu doğrultu atımlı fay zonları sayesinde doğudaki bu sıkıştırmalı tektonizma yerini batı yönlü bir kaçışa bırakmıştır. Ayrıca manyetik veriler üzerinde yapılan çizgisellik analizleri sayesinde bu jeodinamik süreçlere ait deformasyon fazları ayırt edilmeye çalışılmıştır