Akademik Veri Yönetim Sistemi
The Turkish Online Journal of Design, Art And Communication (TOJDAC), cilt.10, sa.3, ss.254-270, 2020 (Hakemli Dergi)
Sosyal, kültürel,ekonomik, ticari ve dinigibi birçokfaaliyetlerin yürütüldüğü ve İslam kentleri için büyük önem taşıyan bazaarlar bulunduğu konuma bağlı olarak farklı büyüklüklerde ve niteliklerdeinşa edilmişlerdir. Her bir lonca için ayrı bir bölüm ayrılan ve farklı işlevlerin farklı alanlarda yer aldığıbazaarlar organik ya da planlı bir şekilde tasarlanmışlardır. Farklı coğrafyalarda farklı mimari özellik taşıyan bazaarların en önemlilerinden olan Tebriz ve İsfahan Grand Bazaar’ları tarihi İpek Yolu üzerinde bulunmaları nedeniyle ayrı önem taşımışlardır.İsfahan Grand Bazaarı iki ayrı merkezdeki bazaarların birleşmesiyle oluşurken Tebriz Grand Bazaarı tek parça halinde gelişmiştir. Isı, ışık, havalandırma gibi fiziksel gereksinimlerin etkili olduğubu bazaarların tasarımlarında estetik de önemli olmuştur. Ayrıca, bu bazaarların yerel malzemeler kullanılarakinşaaedilmesi,hem dayanım hem estetik hem de fiziksel çevreye duyarlılık açısından etkili sonuçların ortaya çıkmasını sağlamıştır.Çalışmada İpek Yolu üzerinde bulunmaları nedeniyle ayrı öneme sahip olan Tebriz ve İsfahan Grand Bazaar’lar yerinde gözlemlenerek fotoğraflanmıştır. Belirtilenbazaarlardahemliteratür çalışması hem de yerinde gözlem ve tespit çalışmaları yapılarak bu bazaarların işlev, konum, biçim, teknik ve çevre koşullarına uyumu gibi farklı özellikleri incelenmiş ve analiz edilmiştir.Böylecebir taraftan bazaarların yapısal özelliklerinin özgünlüğü diğer taraftankent strüktüründeki yeri ve önemininortaya konması amaçlanmıştır. Tüm bu veriler baazarların bina ölçeğinde özgünyapılar olduğunugösterdiği gibi kentsel ölçekte de önemli birer kimlik yapıları olduğuna işaret etmektedir. Çalışma kentlerde yapılacak yeni düzenlemelerdebazaara ilişkin veri sağlaması açısından önem taşımaktadır.