Hidrodinamik radyal kaymalı yataklarda yüzey pürüzlülüğünün sürtünme davranışları üzerindeki etkilerinin incelenmesi

Baş H.

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, cilt.12, sa.3, ss.877-887, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Hidrodinamik kaymalı yataklarda, sürtünme katsayısı, yağ film kalınlığı, basınç dağılımı, yağ debisi, vb gibi parametreler
yatak tasarımı ve optimum enerji verimliliği açısından oldukça önemli tasarım kriterleridir. Bu çalışmada, hidrodinamik
kaymalı yataklarda yüzey pürüzlülüğünün yatak performansı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla, yatak malzemesi
aynı olan üç farklı yüzey pürüzlülüğüne sahip yatak zarfı kullanılarak farklı yüklerde ve sıcaklıklarda deneyler yapılmıştır.
Deneylerin sonucunda, yüzey pürüzlülüğünün, özellikle sınır ve karışık sürtünme bölgesinde sıvı sürtünme bölgesinden
daha fazla etkin olduğu belirlenmiştir. Artan yüzey pürüzlülüğü ile birlikte yağ filmi oluşum kabiliyeti azalırken, aşınma
ve yataktaki güç kaybının arttığı tespit edilmiştir.
Anahtar kelimeler: Hidrodinamik yağlama, Radyal kaymalı yatak, Triboloji, Yüzey pürüzlülüğü.
Abstract
In hydrodynamic plain bearings, parameters such as friction coefficient, oil film thickness, pressure distribution, oil flow,
etc. are very important design criteria in terms of bearing design and optimum energy efficiency. In this study, in order
to investigate the effects of surface roughness on bearing performance in hydrodynamic plain bearings, experiments were
carried out at different loads and temperatures using two bearing envelopes with the same bearing material and with
different surface roughness. As a result of the experiments, it was determined that the surface roughness was more
effective especially in the boundary and mixed friction region than in the fluid friction region. It was determined that
while the oil film formation ability decreased with increasing surface roughness, wear and power loss in the bearing
increased.