BUĞDAY SAPININ HASAT INDEKSI VE SODA-OKSIJEN-AQ PISIRMESI


DENİZ İ., TUTUŞ A., ATEŞ S., OKAN O. T.

III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Artvin, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2010, cilt.V, ss.2052-2060

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: V
  • Basıldığı Şehir: Artvin
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.2052-2060
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında yer alan iller içerisinde, tahıl üretiminin en fazla yapıldığı Şanlıurfa ilindeki buğday ve arpanın hasat indeksleri ve kağıt özellikleri araştırılmıştır. Hasat indeksleri(tane/tane+sap oranı), makarnalık buğdayda (Triticum drum L.) %36(1/2.77), ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) % 38(1/2.63), arpada (Hordeum vulgare L.) % 39 (1/2.56) olarak bulunmuştur. Anız (% 34), balyalama ve taşıma zayiatı (% 10) olarak toplamda % 44 oranında kayıp potansiyel sap miktarından düşüldükten sonra kullanılabilir veya elde edilebilir tane:sap miktarı, buğdayda 1:0.95, arpada ise 1:0.87elde edilmiştir. Bölgede ortalama buğday sapı uzunluğu 100cm, tüm sap ağırlığı 6.67 gr, 25cm. lik anız ağırlığı 3.01gr(%45.1), 20cm. lik anız ağırlığı 2.27gr (% 34) ve 15cm. lik anız ağırlığı ise 1.52 gr(%22.8)’dir.
Buğday saplarında % 16 NaOH, % 0.1 AQ, 140 ºC sıcaklık, 7 kg/cm2 oksijen basıncı, 40 dak. pişirme süresi ve 5/1 çözelti/sap oranı şartlarında soda-oksijen ve soda-oksijen-antrakinon(AQ) pişirmeleriyle kağıt hamurları üretilmiştir. Soda-oksijen-antrakinon(AQ) pişirmesinde elenmiş verim, % 45.90, elek artığı % 3.15, siyah çözeltide silis % 1.35, hamurda silis, % 4.25, kappa no 18.34, viskozite 572 cm3/gr, kopma uzunluğu 5.75 km, patlama indisi 3.35 kPa.m2/g, yırtılma indisi 5.83 mN.m2/g, parlaklık (% MgO) 60.5 ve opaklık % 87.7 olarak bulunmuştur.
The highest amount of straw is harvested in Şanlıurfa among the provinces of Southeastern Anatolia Project (GAP). The harvest indexes, the pulp and papermaking properties of wheat, barley from Şanlıurfa were investigated. The harvest indexes (grain/ grain+stalks ratio) were found to be 36% (1/2.77) in drum wheat (Triticum drum L.), 38% (1/2.63) in bread wheat (Triticum aestivum L.), 39% (1/2.56) in barley (Hordeum vulgare L.). After removing the losses of stubble(34%), bale and transportation (10% for wheat and barley stalks) from the amount of potential stalk, the available amount of grain:stalk were determined as 1:0.95 in wheat straw, 1:0.87 in barley straw. The average length of wheat stalks and weight ratio of different parts in the region were found to be 100 cm, total stalk weight 6.67 g, 25 cm stubble weight 3.01 g (%45.1), 20 cm stubble weight 2.27 g (%45.1) and 15-cm stubble weight 1.52 g (%22.8).
The soda-oxygen and soda-oxygen-antraquinone (AQ) pulps of wheat straw were produced at optimum pulping conditions, active alkali charge 16 % NaOH, anthraquinone(AQ) ratio 0.1 %, maximum temperature 140 ºC, oxygen pressure 7 kg/cm2, time at max.temp. 40 min., liquor to straw ratio 5/1. Some strength and optical properties of wheat straw soda-oxygen-antraquinone pulp produced at optimum cooking conditions were as fallows: screened yield 45.90 %, screened reject 3.15 %, silica in black liquor 1.35 %, silica in pulp 4.25 %, kappa number 18.34, viscosity 572 cm3/gr, breaking length 5.75km, burst index 3.35 kPa.m2/g, tear index 5.83 mN.m2/g, brightness 60.5 (MgO) % and printing opacity 87.7 %.