MIST ÜLKELERİNDE SAĞLIK HARCAMALARI VE EKONOMİK KALKINMA İLİŞKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ

Creative Commons License

Emirkadı Ö., Çavdar Demirci E.

cilt.7, sa.12, ss.92-112, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 12
  • Basım Tarihi: 2023
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.92-112
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Toplumu oluşturan bireylerin sağlık durumlarının düzeyi, aynı zamanda o toplumun ekonomik açıdan da gelişimini gösteren faktörlerden biridir. Sağlıklı bireylerin yetiştirilmesi ve bireylerin sağlık seviyelerinin korunması için yapılan sağlık harcamaları aynı zamanda, beşeri sermaye birikimini de artıran unsurların başında gelmektedir. Öte yandan ekonomik kalkınma üzerinde önemli bir etkisi bulunan sağlık harcamalarının, kalifiye işgücü miktarını artıracağı da aşikârdır. Bu makalede Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye’nin oluşturduğu MIST ülkelerinde 2000 ve 2019 yılları arasındaki dönemde gerçekleşen sağlık harcamaları ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişki incelenmektedir. Kullanılan veriler kişi başına sağlık harcamaları ve kişi başına GSYH verileri olup, Dünya Bankası veri tabanından elde edilmişlerdir. Seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Westerlund (2008) testiyle sınanmış, nedensellik ilişkininin belirlenmesinde ise Dumitrescu-Hurlin Panel Nedensellik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın ampirik bulgularına göre, MIST ülkelerindeki sağlık harcamaları ve ekonomik kalkınma arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu belirlenmiştir.

The level of health status of individuals constituting a society is one of the factors taht indicates the economic development of that society. Health expenditures for raising healthy individuals and protecting their health levels are also one of the factors that increase human capital accumulation. On the other hand, it is obvious that health expenditures, which have a significant impact on economic development, will increase the amount of skilled labor force. This article analyzes the relationship between health expenditures and economic development in MIST countries, which are composed of Mexico, Indonesia, South Korea and Turkey, in the period between 2000 and 2019. The data used are health expenditures per capita and GDP per capita, obtained from the World Bank database. The cointegration relationship between the series is tested with the Westerlund (2008) test, and Dumitrescu-Hurlin Panel Causality analysis is used to determine the causality relationship. According to the empirical findings of the study, there is a bidirectional causality relationship between health expenditures and economic development in MIST countries.