Akademik Veri Yönetim Sistemi
9. Yapı Mekaniği Laboratuvarları Çalıştayı (YMLÇ-9), Düzce, Türkiye, 18 - 19 Ekim 2024, ss.167-172, (Tam Metin Bildiri)
Sismik izolatör kullanımı, ülkemizde ve dünyada giderek artmaktadır. Yapıların izolasyon katları genellikle otopark, depo, enerji odaları gibi amaçlarla kullanılırken, bu alanlarda yangın riski oluşturan elektrik ve doğalgaz tesisatları da yoğun olarak yer almaktadır. Yangın etkisi altında izolatörler, düşey yük taşıma kapasitesi ve yatay kuvvet-yer değiştirme ilişkilerinde önemli değişimlere uğrayabilir, bu da yapının stabilitesi ve işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. Bu çalışmada, kurşun çekirdekli kauçuk izolatörlerin yüksek sıcaklık sonrası performansı ve yapısal tepkilere ilişkin davranışları incelenecektir. İzolatörler, seçilen 3 farklı süre için ISO-834 standart sıcaklık-zaman eğrisine göre yangın testlerine tabi tutulacak ve bu testlerde iki farklı soğuma senaryosu dikkate alınacaktır. Çalışmada ayrıca, performans kayıplarını minimize etmek için yenilikçi bir yalıtım yöntemi araştırılacaktır. Deneysel çalışmalarla birlikte, izolatörler ve üst yapılar sayısal olarak da analiz edilecektir. ISO-834 yangın eğrisi dikkate alınarak ısı transferi analizleri yapılacak ve izolatörlerin yangın sonrasındaki kuvvet-yer değiştirme parametreleri belirlenecektir. İlerleyen aşamalarda bu veriler, sarsma masası deneyleriyle karşılaştırılacaktır. İzoterm metodu, yangın sonrası izolatörlerin mekanik özelliklerini incelemede yaygın olarak kullanılsa da literatürde bu yöntemin sınır değerleriyle ilgili önemli öneriler bulunmaktadır. Bu sınır değerlerin belirlenebilirliği farklı çalışmalarda birçok farklı sınır değerler kullanmış ve bu alandaki belirsizlikleri ortaya koymuşlardır. Bu çalışmanın diğer bir amacı, bu sınır değerlerin sistematik olarak test edilmesi ve en uygun sınır değerlerin önerilmesidir. Sonuç olarak, sayısal analizler, deneysel çalışmalar ve ısı transfer analizleri bir bütünün parçaları olarak izolatör geometrisinin sonradan iyileştirilmesi ve yangın gibi bir etkinin olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, deneysel ve sayısal çalışmaların başarısı, deprem anında meydana gelebilecek belirli izolatör göçmelerini ve seçilen sınır değerlerin izolatörün kuvvet-yerdeğiştirme ilişkilerinin daha doğru ve hassas bir şekilde temsil edilmesini hedeflemektedir.