Gebelerde A ve D Vitamini Düzeyleri ile Diyet Kalitesinin Yenidoğan Antropometrik Ölçümleri Üzerine Etkisi: Kesitsel Çalışma


Karaaslan M. M., kahriman i., ALTINSOY C., ARSLANTÜRK K., GÜRLEK B., Delibaş D. D., ...Daha Fazla

Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.10, sa.2, ss.320-330, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, gebe kadınların serum A ve D vitamini dü zeyleri ile diyet kalitesinin yenidoğan antropometrik ölçümleri üzerindeki etkile rini analiz etmektir. Gereç ve Yöntemler: Türkiye’nin kuzeydoğu bölgesinde hastane bazlı kesitsel bir çalışma yürütülmüş, çalışmaya 24-36. gebelik hafta sında olan, 18-45 yaş aralığındaki 118 gebe kadın dâhil edilmiştir. Diyet alımları 3 günlük besin tüketim kaydı yöntemiyle değerlendirilmiş ve Gebelik Diyet Ka litesi İndeksi kullanılarak zayıf, orta ve iyi olarak sınıflandırılmıştır. Serum A ve D vitamini düzeylerini belirlemek amacıyla kan örnekleri alınmış, doğum sonrası yenidoğan antropometrik ölçümleri kaydedilmiştir. Veriler, anlamlılık düzeyi 0,05 olarak belirlenmiş SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Gebelik öncesi Beden Kitle İndeksi (BKİ) değerleri incelendiğinde, gebe kadın ların %44,5’inin fazla kilolu veya obez olduğu görülmüştür. Kadınların %17’sinin diyet kalitesi zayıf, %38,1’inin orta, %44,1’inin ise iyi düzeyde olduğu belirlen miştir. Kadınların yalnızca %10,2’sinde yeterli serum D vitamini düzeyleri sap tanırken, %16,9’unda aşırı A vitamini düzeyleri tespit edilmiştir. Regresyon analizi, gebelik öncesi BKİ’nin (β=0,32, p=0,00) ve diyetteki magnezyum alımı nın (β=0,42, p=0,01) yenidoğan doğum ağırlığı üzerinde anlamlı bir etkisi oldu ğunu ve bu 2 değişkenin doğum ağırlığındaki varyansın %32’sini açıkladığını göstermiştir. Diyet kalitesinin yenidoğan antropometrik ölçümleri üzerinde bir etkisi bulunmamakla birlikte, iyi diyet kalitesine sahip ve besin takviyesi kulla nan gebelerin bebeklerinin, takviye kullanmayanlara göre daha düşük doğum ağır lığına sahip olduğu gözlemlenmiştir (p<0,01, t=2,61). Sonuç: Gebelik öncesi yüksek BKİ ve diyetle yetersiz magnezyum alımı, yenidoğan doğum ağırlığını olumsuz etkileyebilir ve bu da dengeli beslenmenin önemini vurgulamaktadır. Gebelik öncesi ideal BKİ’nin korunması büyük önem taşımakta olup, iyi diyet kalitesine sahip kadınlarda gereksiz takviye kullanımından kaçınılmalıdır.
Objective: The aim of this study is to analyze the effects of serum vitamin A and D levels and dietary quality of pregnant women on newborn an thropometric measurements. Material and Methods: A hospital-based cross sectional study in northeastern Türkiye included 118 pregnant women aged 18-45 years during weeks 24-36 of pregnancy. Dietary intake was evaluated with a 3-day record and categorized as poor, moderate, or good using the Diet Qual ity Index for Pregnancy. Serum A and D vitamin levels were measured from blood samples, and postpartum newborn anthropometric measurements were recorded. Data analysis was performed using SPSS with a significance level of 0.05. Results: When pre-pregnancy Body Mass Index (BMI) values were ex amined, 44.5% of the pregnant women were overweight/obese. 17% of the women had poor, 38.1% had moderate, and 44.1% had good dietary quality. Only 10.2% of the women had sufficient serum vitamin D levels, while 16.9% had excessive vitamin A levels. Regression analysis showed that pre-pregnancy BMI (β=0.32, p=0.00) and dietary magnesium intake (β=0.42, p=0.01) signifi cantly affected newborn birth weight, explaining 32% of its variance. Although diet quality had no effect on newborn anthropometric measurements, pregnant women with good dietary quality and who used dietary supplements had babies with lower birth weights compared to those who did not use supplements (p<0.01, t=2.61). Conclusion: High pre-pregnancy BMI and inadequate dietary magnesium intake may adversely impact newborn birth weight, underscoring the importance of balanced nutrition. Maintaining an ideal BMI prior to preg nancy is crucial, and unnecessary supplement use should be avoided in women with good dietary quality.