PLANLAMA-PLANNING, cilt.2, sa.34, ss.150-165, 2024 (ESCI)
Kent İmgesinin Çocukların Perspektifinden Değerlendirilmesi: Trabzon Ortahisar Örneği
Çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimi açısından önemli
mekânlar olan şehirler genellikle yollar, kenarlar, düğüm noktaları, bölgeler ve işaret öğeleri ile tanımlanır. Bu çalışmanın
amacı, günümüzde mekânla etkileşimleri sınırlı olan çocukların
kente yönelik algısal yaklaşımlarını belirlemek, sosyal, doğal
ve tarihi çevrelerle etkileşimlerini ölçmektir. Araştırma alanı
Trabzon ili Ortahisar ilçesini kapsamaktadır. Çalışmanın metodoloji kısmı sözlü anketler ve zihinsel haritaları içermektedir. Altı ortaokul, farklı sosyoekonomik bölgelerden rastgele
seçilmiş ve ilçenin çeşitli yerlerinden temsil sağlanmıştır. 256
anketten ve 192 zihinsel haritadan elde edilen veriler MAXQDA 2020 Analytics Pro kullanılarak analiz edilmiştir. Jaccard
benzerlik endeksi, anketler için ortalama %91,23 ve zihinsel
haritalar için %54,80 ortalama benzerlik göstererek veri güvenilirliğini doğrulamıştır. Bulgulara göre; sözel verilerde düğümlerin sıklığı baskınken, görsel verilerde işaret öğelerinin
daha yoğun olduğu görülmüştür. Ayrıca işaret öğeleri ile tarihi
yerler arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (Spearman korelasyonu=0,744, N=256). Sonuç olarak şehrin kuzey kısmının
çocukların zihninde daha anlaşılır olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar sözcükler: Çocuk; kent İmgesi; zihinsel harita; mekan algısı.
Evaluating Urban Image from Children's Perspective: The Case of Trabzon Ortahisar
Cities, which are significant spaces for the physical and mental development of children, are typically defined by paths, edges, nodes, districts and landmarks. The aim of this study is to identify the perceptual approaches of children, whose interactions with their surroundings are currently limited, towards the city, and to measure their interactions with social, natural, and historical environments. The research area encompasses the Ortahisar district of Trabzon province. The methodology of the study includes verbal surveys and mental maps. Six middle schools were randomly selected from different socio-economic regions to provide representation from various parts of the district. Data obtained from 256 surveys and 192 mental maps were analyzed using MAXQDA 2020 Analytics Pro. The Jaccard similarity index validated data reliability, showing an average similarity of 91.23% for surveys and 54.80% for mental maps. According to the findings, while nodes were predominant in verbal data, landmarks were more prominent in visual data. Moreover, a significant relationship was found between landmarks and historical sites (Spearman correlation = 0.744, N=256). Consequently, it was revealed that the northern part of the city is more comprehensible in the minds of children.
Keywords: Child; image of city; mental map; space perception.