ANNEMİN ÇANTASI VE BABAMIN BATTANİYESİ ADLI RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARINDA ANNELİK VE BABALIK TEMSİLLERİ

Creative Commons License

Özgürbüz M. E.

INTERNATIONAL MULTI-DISCIPLINARY CHILDREN'S STUDIES CONGRESS, Ankara, Türkiye, 18 - 19 Temmuz 2021, ss.284-292

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.284-292
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada, tektipleştirilmiş annelik ve babalık temsillerine eleştirel bir bakış sunulmakta, annelik ve babalık deneyimleri çeşitli teorik ve metodolojik yaklaşımlarla incelenmektedir. Sınıf, etnik köken, ırk, cinsiyet, cinsellik ve aile farklılıkları dâhil olmak üzere çeşitli ebeveynlik formları odağında toplumsal cinsiyet teorileri ile toplumsal cinsiyete dayalı anlatıların, yaşamların, uygulamaların, kimliklerin ve kurumların çoklu boyutlarıyla ilgilenilmektedir. Bu doğrultuda çalışmaya konu edinilen, ataerkil ideolojiyle çatışan değerleri yansıtan, sınırları aşan ve toplumsal değerleri tartışan Sara Şahinkanat’ın yazdığı, Ayşe İnan’ın resimlediği Annemin Çantası ve Babamın Battaniyesi resimli kitaplarında öne çıkan konular annelik ile babalığın farklı imgeleridir. Postmodern olarak nitelendirilebilecek her iki resimli kitapta da anne ve babanın karakterizasyonları ile çocuklarıyla ilişkileri saygı, eşitlik ve sosyal adalet çerçevesinde ebeveynliğe feminist bir bakış getirmekte ve cinsiyet ayrımı yapılmadan ataerkilliği içten dışa değiştirmeye hazır, güçlü, sosyal olarak bilinçli yetişkinler üreten ebeveynlik öne çıkarılmaktadır. Ebeveynlik konusunda keskin tanımların yapılmadığı iki eserde kurgulanan anne ve baba modeli, çocukları üzerinde tahakküm ve güç kullanmak yerine gücü çocuklarıyla paylaşmaktadır. Böylelikle anne ve baba rollerinin benzer doğrultuda şekilleneceği bir model önerilmekte, eşitliği ve sosyal adaleti destekleyen değerler ve davranışlar sergileyen çocuklar yetiştirmek amaçlanmaktadır. Metinler incelenirken nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi tercih edilmektedir. Eserlerin annelik ve babalık bağlamında irdelenmesinde hareket noktası olarak metin ve resim kullanılmaktadır. İki eser belirlenen temalara göre değerlendirilerek toplanan veriler betimsel analize tabi tutulmakta ve özellikle dezavantajlı kadınlar olmak üzere çeşitli gruplar için sosyal değişimin teşvik edilmesini destekleyen postfeminist bakış açısıyla çözümlenmektedir. Ortaya çıkan bulguların desteklenmesi amacıyla metinlerden doğrudan alıntılar yapılmaktadır. 

In this study, a critical view of the standardized representations of motherhood and fatherhood is presented, and motherhood and fatherhood experiences are examined with various theoretical and methodological approaches. It deals with gender theories and multiple dimensions of gender-based narratives, lives, practices, identities, and institutions, with a focus on various forms of parenting, including class, ethnicity, race, gender, sexuality, and family differences.In this direction, the prominent subjects in the picture books of Annemin Çantası and Babamın Battaniyesi, illustrated by Ayşe İnan, written by Sara Şahinkanat, which reflect values that conflict with patriarchal ideology, cross borders and discuss social values, are different images of motherhood and fatherhood. In both picture books that can be described as postmodern, the characterizations of the mother and father and their relationships with their children bring a feminist perspective to parenting within the framework of respect, equality, and social justice, and parenthood that produces strong, socially conscious adults who are ready to change patriarchy from the inside out without gender discrimination are highlighted. The mother and father model, which is fictionalized in two works in which no sharp definitions of parenting are made, share power with their children instead of using dominance and power over their children. Thus, a model is proposed in which the roles of mother and father will be shaped similarly, and it is raised children who display values and behaviours that support equality and social justice. When examining texts, document analysis, which is one of the qualitative research methods, is preferred. Text and pictures are used as the starting point in examining the works in the context of motherhood and fatherhood. The two works are evaluated according to the determined themes, and the collected data are subjected to descriptive analysis and analysed from a postfeminist perspective that supports the promotion of social change for various groups, especially disadvantaged women. To support the findings, citations are made from the texts.