Ülkemiz odun dışı orman ürünleri (ODOÜ) bakımından çok zengin bir çeşitliliğe ve üretim potansiyeline sahiptir. Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2010 yılında üretilen 131 ton odun dışı orman ürününün 64000 tonu ihraç edilmiG ve 221 milyon gelir elde edilmiştir.
Doğu Karadeniz Bölgesi?nde, önemli bir odun dışı orman ürünü olan maviyemiş(Vaccinium spp.)?in özellikle Vaccinium arctostaphylos L.(Ayı üzümü, Trabzon çayı, Çay üzümü, Avcı üzümü, Likarpa, Likapa, Lifar) ve Vaccinium myrtillus L.(Çoban üzümü, Çalı çileği, Yayla likapası, Yer liforu) türleri doğal olarak yetişmektedir. Vaccinium corymbosum?un türleri ise, özellikle Rize ili bölgesinde kültür olarak yetiştirilmekte ve bölgenin doğal asitli toprakları için son derece uygun bulunmaktadır. Bu durumda dekar başına gelir 7500-35000 YTL arası değişmekte olup, çay ve fındık gelirlerinin en az 10 kat üzerindedir. Sağlık açısından antioksidan içeriği sarımsaktan daha yüksek olup, mineral ve vitaminlerce zengin olan meyveler, sodyum içermezken kalp sağlığı ve ritmi için önemli olan potasyum içeriği son derece yüksektir. Ayrıca, sakaroz içeriği %3 iken invert Gekerler bakımından yani glikoz (%48) ve fruktoz (% 49) içeriği son derece yüksek olduğundan kan Gekerini düGürmekte ve kurutularak toz haline getirilen maviyemiş şeker hastaları için tatlandırıcı olarak kullanılabilmektedir.
Bilberry (Vaccinium myrtillus L.) yaprak içeriğinde toplamda, catechin %2.0, cinchonain %18.5,
proanthocyanidin %1.8, phenolic asit %32.5, iridoid %1.0 ve flavonol %44.2 bulunmaktadır.
Bileşenlerinden proanthocyanidin ve cinchonainlerin antiviral, antimicrobial, antidiabetic ve antioksidan etkileri bilinmektedir. Kan şekerini düşürücü özelliği (antidiabetik) cinchonainlerden kaynaklanmaktadır.Fenolik bileşiklerce zengin olan Vaccinium spp. türlerinin yaprakları gelecekte farmokoloji, kozmetik ve doğal ürünler sektöründe ticari boyutta hammadde ve kaynak olarak kullanılacaktır.
Turkey has a great varieties and production capacity for non-wood forest products especially herbal products. According to data from General Direactory of Forestry (OGM), 131 tons non-wood forest product were produced and from this amount, 64000 tons have been exported and 221 million dollar income was obtained in 2010. One of the important non-wood forest products in Eastern Blacksea area is blueberry (Vaccinium spp). It is a natural species with its sub-species: Vaccinium arctostaphylos (Ayı üzümü, Trabzon çayı, Çay üzümü, Avcı üzümü, Likarpa, Likapa, Lifar) and Vaccinium myrtillus (Çoban üzümü, Çalı çileği, Yayla likapası, Yer liforu). Vaccinium species growing in Rize is Vaccinium corymbosum and suitable forgrowing in the local site with natural acidity. The blueberry cultivation has been constructed in Blacksea area over a thousand square meters since 2000. Income per thousand square meters will be 2500-7500TL and this amount is at least 10 times higher than income of green tea and hazelnuts popular in the Region.Considering human health, blueberry is a fruit that has a higher antioxidant than garlic. Fruits rich by mineral and vitamins do not contain sodium but contains potassium which is important for heart and rhythm. In addition, it contains only 3% sakkaroz but, rich by glucose (48%) and fructose (49%). That why it can reduce blood sugar and use for diabetes as artificial sweetener after drying. Chemical composition of bilberry leaves(Vaccinium myrtillus) are namely catechin (gallocatechin, epigallocatechin, catechin ve epicatechin) 2.0%, cinchonain(cinchonain IIx isomer) 18.5%, proanthocyanidin(proanthocyanidin trimer ve dimer type) 1.8%, phenolic asit (trans-chlorogenic acid,cis-chlorogenic acid) 32.5%, iridoid(coumaroyl iridoid) 1.0% and flavonol (quercetin-3-glucuronide,quercetin-3-O-β-galactoside, quercetin-3-O-R-arabinoside, quercetin-3-O-(400-HMG)-R-rhamnoside) 44.2%. Proanthocyanidin and cinchonainlerin are known as antiviral, antimicrobial, antidiabetic and antioxidant. Antidiabetic properties comes from cinchonainlerden. Leaves of Vaccinium spp rich by phenolic extractives can be used for pharmacolgy, cosmetic and natural products.