Saraftepe (Trabzon) Tefrit Silinin Doğal Yapıtaşı ve Çıkan Pasanın Agrega Olarak Kullanılabilirliğinin Araştırılması


Karahan M., Ersoy H., Sünnetci M. O., Peker S.

MÜHJEO’2021: Ulusal Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 2 - 04 Haziran 2022, ss.541-548

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.541-548
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada tefritin doğal yapı taşı ve çıkan pasanın agerega olarak değerlendirilmesi araştırılmıştır. Ocaktan alınan örneklerin tek eksenli basınç dayanımı değerlerinin 87-130 MPa, P-dalga hızlarının 5048-5642 m/s, yoğunluk değerinin 2.58 gr/cm3, görünür porozite değerlerinin % 2.77-4.54, ağırlıkça su emme değerlerinin % 1.04-1.78, kütlece su emme değerinin % 2.0 olduğu bulunmuştur. Donma-çözünme deneyi sonrası ağırlık kaybı % 0.36, ıslanma-kuruma deneyi sonrası ağırlık kaybı % 0.22 magnezyum sülfat deneyi sonucunda kayıp % 13, kaba agregada Los Angeles parçalanma direnci % 22, aşınmaya karşı direnç MDE değeri % 18 ve metilen mavisi değeri 0.9 olarak hesaplanmıştır. Sonuçları incelendiğinde kütlece su emme oranının ve magnezyum sülfat deneyi sonuçlarının standartlarda istenilen değerin üzerinde olduğu görülmüştür. Her ne kadar tefritler mermer olarak kullanılsa da pasa malzemesinin yol ve beton için kırmataş, mıcır, taş dolgu, pere ve kagir inşaatında kullanım için uygun olmadığı tespit edilmiştir. Bu sonuca rağmen, bölgede diğer mermer ocaklarından çıkan malzemelerinde agrega olarak kullanılabilirliğinin araştırılması gerekmektedir.

The usability of tephrite as building stone and the tallow as aggregate have been investigated in this study. The  samples gathered from the quarry have uniaxial compressive strengths of 87-130 MPa, P-wave velocities between 5048-5642 m/s, 2.58 kg/cm3 density, 2.77-4.54% relative porosity, 1.04-1.78wt% water suction, and 2.0% water suction. Weight loss after the freeze-thaw test is 0.36%, weight loss after wetting-drying cycle is 0.22%, 13% mass loss after MgSO4 test, 22% disintegration strength with Los Angeles test, 18% abrasion strength with micro-deval test, and 0.9 methylene-blue value. The evaluation of the test results indicates the water suction and MgSO4 mass loss values of the samples exceeds the recommended values given in the corresponding standards. Even though the it is being used as a marble today, it is determined that the Saraftepe tephrite sill is not usable as a road concrete, slag, or aggregate material. Despite these results, the usability of materials from other quarries in the region as aggregate should be investigated.