Ege Bölgesindeki Deniz Seviyesi Değişimleri ve Meteorolojik Parametreler Arasındaki İlişkinin Korelasyon Analizleri İle İncelenmesi


Creative Commons License

Erbay F., Kahrıman A., Tanır Kayıkçı E., Beşel C.

4th Engineers of Future International Student Symposium, Zonguldak, Türkiye, 7 - 08 Mayıs 2020, ss.1

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Zonguldak
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Deniz seviyesi ölçüleri jeodezik çalışmalarda önemli bir yer tutmaktadır. Ortalama deniz seviyesi, uzun yıllar boyunca yükseklik belirlemede değişmeyen düşey datum olarak kullanılmıştır. Ulusal olarak ortalama deniz seviyesi ülke kıyılarına kurulan mareograf istasyonları ile ölçülmektedir. Bu istasyonlarda ölçülen ortalama deniz seviyesi verileri; meteorolojik etkiler, iklimsel değişmeler, düşey yer kabuğu hareketleri vb. nedenlerden dolayı sürekli bir değişim göstermektedir. Global deniz seviyesinin geçen yüzyılda 10-20 cm civarında yükseldiği görülmüştür. Deniz seviyesi değişimlerinde bazı meteorolojik parametrelerin periyodik etkileri olduğu bilinmektedir. Gerek deniz seviyesi değişimlerini izlemek gerekse bu değişimler üzerindeki çeşitli periyodik etkilerini değerlendirmek, uzun dönemlere ait zaman serileri analizleriyle yapılabilmektedir. Bu değişimleri ancak uzun süreli ölçülmüş ortalama deniz seviyesi verileri kullanarak gözlemlemek mümkündür.

               Bu çalışmada, Harita Genel Müdürlüğü bünyesindeki Türkiye Ulusal Deniz Seviyesi İzleme Sistemi (TUDES)’den temin edilen Ege Bölgesindeki Menteş ve Bodrum mareograf istasyonlarında 1999-2017 yılları arasındaki aylık deniz seviyesi değişimleri ile farklı meteorolojik parametreler arasında zaman serileri oluşturulmuştur. Her iki istasyonda deniz seviyesi değişimleri ile meteorolojik parametreler arasındaki ilişkiler Pearson ve Kendall korelasyon analizleri ile değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmalarda, Pearson korelasyon analizinde Menteş istasyonu için deniz seviyesi ile; hava sıcaklığı: 0.38, Hava basıncı: -0.39, Rüzgar hızı: -0.1 korelasyon katsayıları bulunmuştur. Bodrum istasyonu için deniz seviyesi ile; hava sıcaklığı: 0.42, rüzgar hızı: -0.13, rüzgar yönü: -0.02, hava nemi:-0.02 korelasyon katsayıları bulunmuştur. Kendall korelasyon analizinde ise Menteş istasyonu için deniz seviyesi ile; hava sıcaklığı: 0.32, rüzgar hızı: -0.07, hava basıncı: -0.26 korelasyon katsayıları bulunmuştur. Bodrum istasyonu için deniz seviyesi ile ; hava sıcaklığı 0.31 , rüzgar hızı: -0.15, rüzgar yönü: 0, hava nemi;-0.04 korelasyon katsayıları bulunmuştur. Bu verilere göre en yüksek korelasyon ilişkisinin deniz seviyesi ile hava sıcaklığı parametrelerinin olduğu gözlemlenmiştir. Çalışma kapsamında bütün analizler MATLAB ve MATLAB’ın açık kaynak kodlu versiyonu OCTAVE ortamında yazılan kodlarla yapılmıştır.