Akademik Veri Yönetim Sistemi
BİLTÜRK Ekonomi ve İlişkili Çalışmalar Dergisi, cilt.6, sa.4, ss.263-283, 2024 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, yabancı yatırımlara
olan gereksinimleri yüksek, dışsal mali şoklardan önemli ölçüde etkilenebilen,
derinleşen dış borç yükleri ile yüksek bütçe ve cari denge açıklarına sahip ve
Amerikan yatırım bankalarından Morgan Stanley’in 2013’de yayınladığı raporda
Kırılgan Beşli ülkeleri adı altında sınıflandırdığı Brezilya, Endonezya, Güney
Afrika, Hindistan ve Türkiye’den oluşan ülke grubuna ait 2000 ve 2022 yılları
arası dönemi verileri kullanılarak ekonomik büyüme ve doğrudan yabancı
yatırımların, tarım sektörüne olan etkileri araştırılmaktadır. Çalışmanın değişkenleri
arasındaki ilişkilerin tahmininde; yatay kesit bağımlılığı ile
heterojen-homojenlik durumlarına bakılmış, CADF birim kök katsayısı ile uzun
dönem katsayı tahmincisi analizleri gerçekleştirilmiştir. Yatay kesit bağımlılığı
testi sonuçları, değişkenler arasında %1 anlam seviyesinde, yatay kesit
bağımlılığı ilişkisi olduğunu göstermiştir. CADF birim kök testine göre sabitli
modelde gdp değişkeni %5 anlam seviyesinde durağan iken diğer değişkenlerin
birim kök içerdikleri görülmüştür. Panel eş bütünleşme testi sonucunda ise, seriler
arasında uzun dönemli eş bütünleşme ilişkisinin varlığı belirlenmiştir. Panelin
geneli itibari ile ulaşılan sonuçlar, doğrudan yabancı yatırımları ifade eden fdi’in,
ekonomik büyümeyi temsil eden gdp’in ve tarımsal katma değeri ifade eden agri
üzerinde sırayla, %1 ve %5 istatistiksel önem seviyesinde anlamlı etkileri olduğunu
ve yanı sıra katsayının da negatif olduğunu göstermektedir.
In this study, the effects of economic growth and
foreign direct investments on the agricultural sector are investigated by using
the data for the period between 2000 and 2022 for the country group consisting
of Brazil, Indonesia, South Africa, India and Turkey, which have high foreign
investment needs, can be significantly affected by external financial shocks,
have deepening external debt burdens and high budget and current account
deficits, and are classified as the Fragile Five countries in the report published
by Morgan Stanley, an American investment bank, in 2013. In the estimation of
the relationships between the variables of the study; horizontal cross-section
dependence and heterogeneity-homogeneity conditions were examined, CADF unit
root coefficient and long-run coefficient estimator analyzes were performed.
The results of the horizontal cross-section dependence test show that there is
a horizontal cross-section dependence relationship between the variables at the
1% significance level. According to the CADF unit root test, while the gdp
variable is stationary at the 5% significance level in the model with
constants, the other variables are found to contain unit roots. The panel
cointegration test revealed the existence of a long-run cointegration relationship
between the series. The overall panel results show that fdi, which stands for
foreign direct investment, gdp, which represents economic growth, and agri,
which stands for agricultural value added, have significant effects on gdp and
agri at 1% and 5% statistical significance levels, respectively, and the
coefficient is negative.