Uluslararası Güvenlik Ekseninde Buluşan Olgular: Hibrit Tehditler ve "Başarısız Devletler"


Creative Commons License

Güntay V.

TASAM 10. İstanbul Güvenlik Konferansı, "Teknopolitik Yeni Dünya: Güvenliğin Güvenliği", İstanbul, Türkiye, 21 - 22 Kasım 2024, ss.1, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Savaş veya harp terimlerini benimsemek yerine günümüzde politik ya da farklı sebeplerden dolayı

tehdit kavramına odaklanılmaktadır. Farklı kavramlar uluslararası güvenlik eksenini bu yönüyle

militarize etmekte ve literatürün büyük bir kısmı askeri sorunlara odaklanmaktadır. Hibrit tehditler de

bu eksende değerlendirilebilir. Uluslararası sistemde savaş kavramı yasal bir çerçevede

tanımlanmaktadır. Hibrit tehditler ise özüyle postmodern bir nitelik de taşımaktadır. Hibrit tehdit, bir

devletin veya devlet dışı aktörün hedeflenen bir aktöre yönelik açık, örtülü askeri ve askeri olmayan

eylemlerini ifade etmektedir. Siber alan içindeki dengesizlikler ve anonimlik de bu tehdit bütünlüğü ve

kavram içerisinde yerini belirginleştirmiştir. Başarısız devletlerin bu tehditler içindeki konumu ve yeri,

kırılganlığı özellikle tartışılması gereken hususların başında gelmektedir.

“Devlet başarısızlığı” üzerine literatür, sosyal bilimler araştırmaları yelpazesinde önemli bir ilgi

görmüştür. Zayıf performanslar ve devletlerin eksikliği üzerine bütünlük hedef olma açısından bazı

riskler de taşımaktadır. Kırılgan veya başarısız devletler çevreleri için bir tehdit olabilir ve birçok

zorluğa yol açabilir. Ancak, bu devletleri veya kırılganlıklarının sonuçlarını Batılı devletlerin ulusal

çıkarlarını istikrarsızlaştırabilecek faktörler olarak tanımlayan genel kabul görmüş bir analiz farklı

bağlamlar içinde ele alınmalıdır. Devlet başarısızlığının karmaşıklığı ve çeşitliliği, güvenilir bir

tipoloji oluşturmayı veya bunu terörizm gibi tehditlerin gelişimiyle ilişkilendirilmesini imkansız hale

getirmektedir. Örneğin “Güçlü” ya da görece olarak “Başarılı” devlet tanımından yola çıkacak olursak

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin veya Çin’in Güneydoğu Asya’daki sorunlardaki rolünün

somutlaştırılmasında tehdit kimdir veya nerden gelir sorusu temelinde odak oluşturulmalıdır.

Uluslararası sistemin istikrarı için hibrit tehditlerin yönü ve arkaplanı çalışmaya değer önemli bir

bütündür. Başarısız devletlere ilişkin veriler hibrit saldırılara açık olan bir bütünlüğü mü bizlere

sunmaktadır sorusu etrafında birçok tartışma ortaya konabilir. Bu çalışma/bildiri ekseninde de hibrit

tehditlerin kapsamı ve başarısız devletler ile ilgili verilerin birbirleri ile ilişkisi üzerinde bir tartışma

yapılacaktır.