Akademik Veri Yönetim Sistemi
Karadeniz: 2021 Gelişmeleri Işığında Bölgesel Değerlendirmeler , Ö. Tüfekçi,F. Kırbaşoğlu, Editör, Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları, Trabzon, ss.75-103, 2022
Küresel gelişmelerin etkisi açısından Türkiye’nin önemli komşularından birisi olduğunu her fırsatta hissettiren Bulgaristan ile ilgili bu bölüm ülkenin 2021 yılında önemli bir seçimi de geri de bıraktığı zaman dilimine odaklanmaktadır. Çalışmanın bu bölümünde önemli bir yılı geride bırakan Bulgaristan ile ilgili gelişmeler mercek altına alınacaktır.
1990’larda Bulgaristan’ın çalkantılı dönüşümü sırasında yolsuzluk, organize suç ve hukukun üstünlüğü gibi sorunsal konularda da 2021 yılında gündemde yer almaya devam etmiştir. Bulgaristan 2007’de Avrupa Birliği (AB)’ne katıldığında bu sorunların çözülmemiş olması nedeniyle Brüksel, ülkenin reformlarını bir geçiş mekanizması aracılığıyla izlemeye karar vermiştir. Bu ve benzer mekanizmalar bazı reformlara rehberlik etmiş olsa da birçok araştırmacı AB’nin Bulgaristan’da hukukun üstünlüğünü teşvik etmedeki genel etkinliğini hala sorgulamaktadır. Bazıları ayrıca AB kalkınma fonlarının dolaylı olarak yolsuzluğa yol açtığını dahi iddia etmektedir.
Gözlemciler Bulgaristan’ın yolsuzlukla mücadele çerçevesinde bazı gelişmeler kaydettiğini belirtse de temel zorluklar birbirini izleyen hükümetlerde de devam etmiş ve 2021 yılı geride bırakılırken seçimlerde benzer tartışmalar gündemdeki yerini korumuştur. Bulgaristan, Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International, 2021)’nün yıllık Yolsuzluk Algıları Endeksi (Corruption Perceptions Index)’nde son yıllarda AB üye ülkeleri arasında son sıralarda yer almaya devam etmektedir. Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Bulgaristan için 2021 yılına ilişkin yatırım analizlerinde ülkeyi özellikle kamu alımlarında ve AB fonlarının kullanımında üst düzey yolsuzlukla betimlemektedir ve bu durumu endişe verici olarak tanımlamaktadır (US Department of State, 2021). 1990’dan bugüne tüm eleştirilere ve resmi kayıtlara da rağmen bugüne kadar hiçbir üst düzey yetkili yolsuzluktan dolayı yargılan(a)mamıştır.
Küresel gelişmeler de düşünüldüğünde Bulgaristan adına 2020 yılı esasında 2021 yılının provası niteliğindedir. Benzer eleştiriler ve ülkedeki diğer dinamikler düşünüldüğünde politik alan da benzer şekilde karmaşık ve gergin bir yılı geride bırakmıştır. Bu bölüm dahilinde Bulgaristan’daki son seçimler dahil olmak üzere 2021 yılına ilişkin bir değerlendirme yapılacaktır. Analiz boyutu itibariyle daha önce de belirtildiği gibi ülkenin AB içindeki dinamikleri, dış politikası ve seçimler bakımından tüm değinilen başlıklar ayrı ve özel çalışmaların konusudur. Bu açıdan yine yapılan tespitler özelindeki bazı veriler ve değerlendirmeler 2022 yılı için de beklentilere yönelik genel bir çerçeveyi okurlara sunmayı hedeflemektedir.