Karadeniz İncelemeleri, no.16, pp.87-114, 2014 (Peer-Reviewed Journal)
The Eastern Frontier was of vital importance for the achievement of
the National Struggle. Bolshevik Russia and the Allies planned the
establishment of an Armenia State in Eastern Anatolia. When Bolshevik Revolution took place in the First World War, the Russian
army withdrew from the area. Then, the Turkish army went to the
Caucasus. Yet, the Ottoman Empire retreated to the border before
the First World War, with the Armistice of Mudros. The Armenians
occupied Kars and neighboring places, abandoned by The Turkish
army. The Armenians tried to expand their occupation zones. But,
the Turkish army being under the command of the 15th Corps
Commander Kazim Karabekir Pasha, began operations against the
Armenians. The Armenians were defeated in a short time and
signed the Treaty of Gyumri. This operation in eastern Anatolia was
closely monitored in Trabzon. People in Trabzon were closely
interested in these developments concerning the operations and
particularly the newspaper Istikbâl, the most important journal in the
city at the time, provided them with the news. In this study, the
reflections of the operation in eastern Anatolia and victory will be
highlighted by the Istikbâl newspaper in Trabzon.
Milli Mücadele’nin kazanılmasında Doğu Cephesi önemlidir. Gerek
İtilâf Devletleri gerekse Bolşevik Rusya, Doğu Anadolu’da bir
Ermenistan Devleti kurulmasını tasarlamışlardı. Birinci Dünya
Savaşı’nda Rusya’da Bolşevik İhtilali çıkınca Rus ordusu bölgeden
çekilmiştir. Ardından Türk ordusu Kafkaslara kadar ilerlemişti. Fakat
Mondros Mütarekesi ile Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı öncesi
sınırlara çekilmiştir. Türk ordusunun terk ettiği yerlerden Kars ve çevresi
Ermeniler tarafından işgal edilmiştir. Ermeniler, işgal bölgelerini
genişletmeye çalışmışlardı. Fakat 15. Kolordu Kumandanı Kazım
Karabekir Paşa emrindeki Türk ordusu Ermenilere karşı harekâta
başlamıştır. Kısa süre içinde Ermeniler yenilgiye uğratılmış ve Gümrü
Antlaşması imzalanmıştır. Doğu Anadolu’daki bu harekât Trabzon’da
da yakından takip edilmiştir. Trabzon kamuoyu harekâta dair bilgi
haber ve yorumları şehirde zamanın en önemli gazetesi İstikbâl’den takip
etmiştir. Bu çalışmada Doğu Anadolu’daki harekâtın ve zaferin
Trabzon’da İstikbâl gazetesine yansımaları ortaya konmaya çalışılacaktır.