TRABZON İLİNDE ERİŞKİNLERDE GUATR PREVALANSI VE PREVALANSI ETKİLEYEN RİSK FAKTÖRLERİ


KOÇAK M., EREM C., DEĞER O., TOPBAŞ M., Uçar U., Çan E., ...Daha Fazla

5. Türkiye Tiroid Hastalıkları Kongresi, Ankara, Türkiye, 23 - 24 Kasım 2012, ss.32-33

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.32-33
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışma Ekim 2006 – Nisan 2009 tarihleri arasında, Trabzon il merkezi ve 9 ilçesinde (Akçaabat, Düzköy, Vakfıkebir, Yomra, Araklı, Sürmene, Of, Çaykara, Maçka) erişkin yaş grubunda (20 yaş ve üzeri) guatr prevalansını ve prevalansı etkileyen risk faktörlerini tespit etmek amacıyla 2500 kişi (1270 kadın,1230 erkek) üzerinde kesitsel tipte bir saha çalışması olarak yapıldı.
Gereç-Yöntem: Çalışmada çok aşamalı örneklem yöntemi kullanıldı. Çalışmaya alınan tüm kişilere ait demografik bilgiler, bilgi kayıt formlarına dolduruldu. Fizik muayeneleri ve tiroid ultrasonografisi en yakın sağlık ocağında yapıldı. Alınan kan numunesinde, tiroid uyarıcı hormon (TSH), serbest tiroksin (sT4), serbest triiyodotironin (sT3), anti-tiroid peroksidaz antikoru (anti-TPO), anti-tiroglobülin antikoru (anti-Tg), tiroglobülin ve idrar numunesinde ise idrar iyot atılımı ve idrar kreatinini çalışıldı.
Bulgular: Çalışmamızda guatr prevalansı %26,5 olarak bulundu. Kadınlarda guatr prevalansı
(%28,4) erkeklerden (%24,5) daha yüksek idi (p<0,05). Guatr prevalansının her iki cinste yaşın ilerlemesiyle belirgin olarak arttığı saptandı (p<0,0001). Eğitim düzeyi arttıkça guatr prevalansı azaldı. Guatr prevalansı meslek grupları arasında en yüksek çiftçi ve ev hanımlarında, medeni duruma göre en yüksek dul ve ayrı yaşayanlarda görüldü. Guatr prevalansı sigara içmeyenlerde %29,4, içenlerde %21,7 ve alkol içmeyenlerde %27,5 içenlerde %17,6 idi. Aile öyküsü guatr ile pozitif ilişkili idi. Beden kitle indeksi (BKİ) arttıkça guatr prevalansı da arttı.
Ortalama tiroid volümü 18,70±12,72 (erkeklerde 21,12±13,06 ve kadınlarda 16,36±11,92) ml, medyan idrar iyotu 122,79 (kadınlarda 121,20 ve erkeklerde 124,52 p=0,109) μg/l ve ortalama idrar iyotu 140,99 μg/l idi. USG ile tiroid nodülü varlığı %35,2 (kadınlarda %38,4 ve erkeklerde %31,8 p<0,005) idi. Anti-tiroid peroksidaz antikor pozitifliği %11,3 (kadınlarda %15,4 ve erkeklerde %7, p<0,0001), anti-tiroglobülin antikoru pozitifliği %12 (kadınlarda %16,7 ve erkeklerde %7,1 p<0,0001)ve tiroglobülin yüksekliği %7,1 (kadınlarda %7,9 ve erkeklerde %6,2, p=0,166) idi. Klinik hipertiroidi %0,8, subklinik hipertiroidi %1, klinik hipotiroidi %0,2 ve subklinik hipotiroidi %3,3 idi. Guatr prevalansı, yüksek sT4 ve sT3 değerleri, düşük TSH değeri ile ilişkilidir Multivariate lojistik regresyon analizi sonuçlarına göre, yaş, kadınlar için sigara kullanmama, ailede guatr öyküsünün olması, obezite ve Anti-TPO yüksekliği guatr sıklığını arttıran bağımsız risk faktörleridir.
Sonuç: Çalışmamızda Trabzon ilinde erişkinlerde guatr prevalansı %26,5 olarak bulundu. Ancakidrar iyot atılımı çoğunlukla normal sınırlarda idi. Bu durum Sağlık Bakanlığı tarafından 1999 yılında başlatılan sofra tuzlarının iyotlanmasından önceki iyot eksikliği ile uyumlu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: guatr, prevalans