Öğretmen adaylarının hazırladıkları çevre kimyası projelerinin bilimsel araştırma yeterlikleri açısından analizi


ÇALIK M.

IV: Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi, Balıkesir, Türkiye, 7 - 10 Eylül 2015, ss.80

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Balıkesir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.80
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

21. yüzyılın teknoloji çağı olması ve ülkelerin teknolojiden yararlanma seviyelerini en üst düzeye çıkarma gayreti içerisinde olmalarından dolayı, öğrenen durumundaki bireylere bilimsel araştırma yapma sürecinde teknolojiyi kullanma imkânı verilmelidir. Bu bağlamda, öğretmen adaylarının aldıkları eğitimde, onların teknoloji destekli bilimsel araştırmalarla meşgul olmalarını sağlamalı ve bilimsel araştırma yeterliklerini geliştirmelidir. Öğretmen adaylarına bu yeterlikleri kazandırabilecek modellerden birisini ise teknoloji boyutu ile bilimsel kavramsallaştırma, bilimsel araştırma ve bilimsel iletişim aşamalarını bir araya getiren Teknoloji Destekli Bilimsel Araştırma (TEDBA) oluşturmaktadır. Bu araştırmada, çevre kimyası seçmeli dersi TEDBA modeline göre işlenmiş ve TI-84, CBL, pH sensörü, bulanıklık sensörü, GPS, fotometri gibi teknolojik araç-gereçlerin tanıtımı yapılmıştır. Ayrıca, öğretmen adaylarının 3-4 kişilik gruplar halinde çalışarak tanıtılan teknolojik araç-gereçlerin kullanımını içeren çevre kimyası projeleri yapmaları istenmiştir. Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının hazırladıkları çevre kimyası projelerini bilimsel araştırma yeterlikleri açısından analiz etmektir. Çevre kimyası seçmeli dersine Sınıf Öğretmenliği programı ikinci sınıfta okuyan 54 öğrenci katılmış olup toplamda 18 araştırma projesi teslim edilmiştir. Ancak, çevre kimyası projelerinde tanıtılan teknolojik araç-gereçlerin kullanım zorunluluğunun ön koşul olarak konulmasından dolayı, 3 araştırma projesi değerlendirme sürecine dâhil edilmemiştir. Çevre kimyası projeleri, 11 maddelik bilimsel araştırma rubriğine göre; eksik (0 puan), başlangıç (1 puan), gelişim (2 puan) ve yeterli (3 puan) seviyeleri göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. Elde edilen puanların tanımlayıcı istatistiksel analizleri yapılmış ve her bir kriter bu seviyelere göre gruplandırılmıştır. Çalışmada, sınıf öğretmen adayları tarafından hazırlanan çevre kimyası projelerinin bilimsel araştırma rubriğindeki on bir kriterin dokuzunda yeterli seviyede olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun, çevre kimyası dersinin TEDBA modeline göre teorik ve uygulama arasında denge oluşturarak işlenmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak çevre kimyası projelerinin “Matematiksel araçları ve yazılımları kullanarak istatistiksel analiz yapmak için verileri toplama, analiz etme ve grafik ve tablolarda sunma” kriterinde (9. Kriter) gelişim ve “Araştırmanın yinelenmesini ve geliştirilmesini açık bir şekilde ifade etme” kriterinde (10. Kriter) de başlangıç seviyesinde olduğu ortaya çıkmıştır. Dokuzuncu kriterdeki bu eksiklik sınıf öğretmen adaylarının tanıtılan Logger Pro yazılımını kullanım becerilerinin sınırlı olmasından kaynaklanabilir. Aynı zamanda, öğretmen adaylarının ikinci sınıfta olmasından dolayı, henüz bilimsel araştırma yöntemleri dersini almamış olmalarının da onuncu kriterin başlangıç seviyesinde kalmasına sebep olduğu düşünülmektedir. Çevre kimyası seçmeli dersinin bilimsel araştırma yöntemleri dersiyle aynı dönemde açılması öğretmen adaylarının bilimsel araştırma yeterliklerinin daha fazla gelişmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, sınıf öğretmen adaylarının sınırlı fen/kimya ilgisi ve bilgisi düşünüldüğünde, özellikle bu türden yenilikçi uygulamalara devam edilmesi gerektiği önerilmektedir.