Akademik Veri Yönetim Sistemi
29. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 6 - 10 Eylül 2006, ss.25
GİRİŞ: Otoimmün poliendokrin sendrom (OPS), otoimmün hasar sonucu birden fazla endokrin bez yetersizliği ile seyreden bir durumdur. OPS tip 1’de Adrenal yetmezlik (Addison Hastalığı), kronik kandidiyazis veya kronik hipoparatiroidizm, tip 2‘de adrenal yetmezlik, otoimmün tiroid hastalığı ve/veya tip 1 diyabetes mellitus (DM), tip 3’te otoimmün tiroid hastalığı ve diğer otoimmün hastalıklar (adrenal yetersizlik, hipoparatiroidizm, kronik kandidiyazis hariç) ve tip 4’te 2 veya daha fazla otoimmün hastalıklar (tip 1,2 ve 3’e girmeyen) görülebilmektedir(1).
Bu çalışmada Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları polikliniğine Mart 2004-Mart 2006 tarihleri başvuran ve OPS tanısı alan 9 hasta (6 kadın 3 erkek) sunulmuştur.
OLGU: Hastalarımızın yaş ortalaması 35,3 idi. OPS tip 2 ve tip 3 tanısı alan hastalarımızın 6’sında tip 1 DM vardı.
OPS tip 2 tanısı alan 3 hastamız oldu (2 kadın 1 erkek). Tüm hastalarımızda adrenal yetmezlik ve hipotiroidi (hashimoto hastalığı) tespit edilirken, ayrıca bir kadın hastamızda vitiligo da vardı. Üç hastamızda da baskın olan semptomlar adrenal yetersizliğe aitti. Kadın hastalarımız bulantı, kusma halsizlik şikayetleri ile başvurup tanı alırken, erkek hastamız bilinç kaybı nedeniyle hastaneye başvurdu ve belirgin hipoglisemisi (24 mg/dl) tespit edildi. Üç hastamızda da bilgisayarlı tomografide bilateral surrenal bezlerde atrofi vardı.
OPS tip 3 tanısı alan 6 hastamız oldu (4 kadın 2 erkek). Üç hastamızda hipertiroidi (Graves Hastalığı) ve tip 1 DM, 2 hastamızda hipotiroidi (Hashimoto hastalığı) ve tip 1 DM ve bir hastada da hipertiroidi (Graves hastalığı) ve pernisiyöz anemi tespit edildi.
SONUÇ: Yapılan hasta serisi çalışmalarında otoimmün poliendokrin sendrom tip 2’de adrenal yetersizlik %100 görülürken, otoimmün tiroid hastalığı %83, tip 1 diyabet %28, vitiligo %11 oranında bulunduğu belirtilmektedir(1). OPS tip 3’ün bileşenlerinden olan tip 1 DM’lilerin (Avrupa ve Amerikalı) %20-40’ında otoimmün tiroididit görülmektedir(2). Ülkemizde de tip 1 DM’li hasta sayısının çokluğu göz önünde bulundurulursa, özellikle bu hastaların OPS ve diğer otoimmün hastalıklar açısından araştırılması unutulmamalı ve gerektiğinde erken tedaviye başlanılmalıdır.