DALIAN LIGONG DAXUE XUEBAO SHEHUI KEXUE BAN/JOURNAL OF DALIAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY (SOCIAL SCIENCES), cilt.32, sa.11, ss.1725-1737, 2025 (Scopus)
Eleştirel
Irk Teorisi (EİT), ırkçılığın toplumsal yapıların ve güç ilişkilerinin temel
bir bileşeni olduğunu ve bu nedenle sıradan bir bireysel önyargıdan ziyade
günlük yaşamın olağan ve yaygın bir parçası olduğunu öne sürer. EİT’ye göre ırk
ve ırkçılık, değişen toplumsal anlatılar aracılığıyla ırksallaştırılan farklı
azınlık gruplarının değişen sosyal ihtiyaçlarına yanıt olarak zaman içinde
şekillenen ve yeniden tanımlanan toplumsal olarak inşa edilmiş kategorilerdir. Harold
Pinter, toplumda dilin, güç dinamiklerinin ve şiddetin rolünü eleştirel bir
şekilde ele alır. “Pintervari” olarak tanımlanan özellikler ise genellikle
belirsizlik, gerilim ve yapmacık diyaloglarla belirginleşir. Bu unsurlar,
Pinter’ın karakterlerini şekillendiren iletişim kopukluklarını, korkuyu ve
baskıyı vurgulamaktadır. Bu makale, Pinter’ın One for the Road ve Mountain
Language eserlerini EİT aracılığıyla inceleyerek dilin ve otoritenin
bireyleri dışlamak ve kontrol etmek için nasıl kullanıldığını, ırkçılığın
sistemik doğasını ve ırksal olarak tabakalaşmış bir toplumda “öteki”nin
inşasını yansıtmaktadır. Ayrıca, Pinter’ın oyunlarının ırkçılık ve toplumsal
dışlanmanın baskıcı etkilerini nasıl ortaya koyduğunu analiz ederek EİT’nin ırk
ve ırkçılığa odaklanmasıyla güç ve baskı mekanizmalarını mdoernizm ve “Pinteresk”
unsurlarla çerçevelendiriyor. Nihayetinde, Absürt Tiyatro’yu ele alan bu çalışma,
her iki oyunda da dil, güç, şiddet ve toplumsal dışlanmayı EİT aracılığıyla
incelemektedir.
Anahtar
Kelimeler: Absürt
Tiyatro, Eleştirel Irk Teorisi, Güç, Pinteresk, Şiddet
Critical
Race Theory (CRT) posits that racism is a fundamental component of social
structures and power relations, making it an ordinary and pervasive aspect of
everyday life rather than a mere individual prejudice. To CRT, race and racism
are socially constructed categories shaped and redefined over time in response
to the changing social needs of different minority groups being racialised
through shifting societal narratives. Pinter critically explores the role of
language, power dynamics, and violence in society. His characteristics, defined
as “Pinteresque”, are often marked by ambiguity, tension, and stilted dialogue.
These elements highlight the communication breakdowns, fear, and oppression
that shape Pinter’s characters. This article examines Harold Pinter’s One
for the Road and Mountain Language through CRT, showing how language
and authority are used to marginalise and control individuals, reflecting the
systemic nature of racism and the construction of the “other” in a racially
stratified society. It also analyses how Pinter’s plays reveal the oppressive
effects of racism and social exclusion, exploring mechanisms of power and
oppression aligned with CRT’s focus on race and racism framed by “Pinteresque”
elements. By discussing the Theatre of the Absurd, the study scrutinises
language, power, violence, and social exclusion in both plays through CRT.
Keywords: Critical Race
Theory, Pinteresque, Power, Violence, The Theatre of the Absurd