Dil, Güç ve “Öteki”: Kelimeler ve Yaralar Arasındaki Pinteresk Söylem Politikası


Çakmakoğlu Ö., Arslan A.

DALIAN LIGONG DAXUE XUEBAO SHEHUI KEXUE BAN/JOURNAL OF DALIAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY (SOCIAL SCIENCES), cilt.32, sa.11, ss.1725-1737, 2025 (Scopus)

Özet

Eleştirel Irk Teorisi (EİT), ırkçılığın toplumsal yapıların ve güç ilişkilerinin temel bir bileşeni olduğunu ve bu nedenle sıradan bir bireysel önyargıdan ziyade günlük yaşamın olağan ve yaygın bir parçası olduğunu öne sürer. EİT’ye göre ırk ve ırkçılık, değişen toplumsal anlatılar aracılığıyla ırksallaştırılan farklı azınlık gruplarının değişen sosyal ihtiyaçlarına yanıt olarak zaman içinde şekillenen ve yeniden tanımlanan toplumsal olarak inşa edilmiş kategorilerdir. Harold Pinter, toplumda dilin, güç dinamiklerinin ve şiddetin rolünü eleştirel bir şekilde ele alır. “Pintervari” olarak tanımlanan özellikler ise genellikle belirsizlik, gerilim ve yapmacık diyaloglarla belirginleşir. Bu unsurlar, Pinter’ın karakterlerini şekillendiren iletişim kopukluklarını, korkuyu ve baskıyı vurgulamaktadır. Bu makale, Pinter’ın One for the Road ve Mountain Language eserlerini EİT aracılığıyla inceleyerek dilin ve otoritenin bireyleri dışlamak ve kontrol etmek için nasıl kullanıldığını, ırkçılığın sistemik doğasını ve ırksal olarak tabakalaşmış bir toplumda “öteki”nin inşasını yansıtmaktadır. Ayrıca, Pinter’ın oyunlarının ırkçılık ve toplumsal dışlanmanın baskıcı etkilerini nasıl ortaya koyduğunu analiz ederek EİT’nin ırk ve ırkçılığa odaklanmasıyla güç ve baskı mekanizmalarını mdoernizm ve “Pinteresk” unsurlarla çerçevelendiriyor. Nihayetinde, Absürt Tiyatro’yu ele alan bu çalışma, her iki oyunda da dil, güç, şiddet ve toplumsal dışlanmayı EİT aracılığıyla incelemektedir.

Anahtar Kelimeler: Absürt Tiyatro, Eleştirel Irk Teorisi, Güç, Pinteresk, Şiddet

Critical Race Theory (CRT) posits that racism is a fundamental component of social structures and power relations, making it an ordinary and pervasive aspect of everyday life rather than a mere individual prejudice. To CRT, race and racism are socially constructed categories shaped and redefined over time in response to the changing social needs of different minority groups being racialised through shifting societal narratives. Pinter critically explores the role of language, power dynamics, and violence in society. His characteristics, defined as “Pinteresque”, are often marked by ambiguity, tension, and stilted dialogue. These elements highlight the communication breakdowns, fear, and oppression that shape Pinter’s characters. This article examines Harold Pinter’s One for the Road and Mountain Language through CRT, showing how language and authority are used to marginalise and control individuals, reflecting the systemic nature of racism and the construction of the “other” in a racially stratified society. It also analyses how Pinter’s plays reveal the oppressive effects of racism and social exclusion, exploring mechanisms of power and oppression aligned with CRT’s focus on race and racism framed by “Pinteresque” elements. By discussing the Theatre of the Absurd, the study scrutinises language, power, violence, and social exclusion in both plays through CRT.

Keywords: Critical Race Theory, Pinteresque, Power, Violence, The Theatre of the Absurd