Akademik Veri Yönetim Sistemi
Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, cilt.15, sa.4, ss.2564-7377, 2025 (TRDizin)
Nükleer kazalar beraberinde çok ciddi çevresel felaketlere ve yaşamsal sorunlara yol açabilmektedir. Haziran 2025 tarihine kadar bilinen güncel nükleer kaza 11 Mart 2011'de Japonya'nın Fukuşima Daiichi Nükleer Santralinde meydana gelen kazadır. Bu kaza tarihsel olarak en büyük nükleer kazalardan biri olarak kabul edilir. Bu tip kazalarda atmosferik hava olayları ile radyoaktif taşınım söz konusu olduğundan modelleme çalışmaları ile hava olaylarına bağlı olarak radyoaktif serpintinin yayılım bölgelerinin belirlenmesi yaygındır. Bir diğer taraftan 13 Haziran 2025 tarihinde başlayan İsrail’in İran nükleer tesislerine yönelik bombalama olayları Türkiye kamuoyunda kaygı ile izlenmiştir. Bunun sebebi ise Türkiye ve İran’ın komşu ülkeler olması ve bazı İran nükleer tesislerinin ise Türkiye sınırını yakın sayılabilecek uzaklıkta olmasıdır. Bu çalışmada meteorolojik verilere dayalı olarak bombalama eyleminin gerçekleştiği tarihten itibaren 6 günlük sürede hava hareketleri incelenerek olası radyasyon yayılım bölgelerinin tahmini gerçekleştirilmiş ve detaylıca tartışılmıştır. Bu çalışma, Orta Doğu'da sınır ötesi nükleer kirlenme risklerinin değerlendirilmesi için ön bir model sunmaktadır.
Nuclear accidents can lead to severe environmental disasters and critical threats to human life. As of June 2025, the most recent major nuclear incident remains the Fukushima Daiichi Nuclear Power Plant disaster that occurred on March 11, 2011, in Japan. This incident is historically regarded as one of the most significant nuclear accidents. In such cases, atmospheric conditions play a crucial role in the transport of radioactive materials, and modeling studies are commonly employed to estimate the dispersion zones of radioactive fallout based on meteorological factors. On the other hand, the bombing of Iranian nuclear facilities by Israel, which began on June 13, 2025, has been a source of concern for the Turkish public. This concern stems from the geographical proximity between Turkey and Iran, and the fact that some Iranian nuclear facilities are located relatively close to the Turkish border. In this study, based on meteorological data, the atmospheric movement over the one-week period following the bombing incidents was analyzed and discussed to estimate potential radiation dispersion zones. This study provides a preliminary model for assessing cross-border nuclear contamination risks in the Middle East.