Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.10-22, 2012 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Pasinler Deneme İstasyonu
topraklarının tane büyüklük dağılımı, organik madde ve kireç içeriği, pH ve yarayışlı fosfor
miktarındaki değişimin jeoistatistiksel yöntemlerle belirlenmesi ve haritalandırılması amaçlanmıştır.
Enstitü arazisinin 100 ha’lık kısmında kuzey-güney ve doğu-batı yönlerinde 100 m aralıklarla gridler
oluşturulmuş ve gridlerin köşe noktalarından 0-20 cm derinliklerden toplam 68 örnek alınmıştır.
İncelenen toprak özelliklerinden kil ve silt izotropik üstel model, kum ve organik madde izotropik
Gaussian model, kireç ve pH ise izotropik küresel model ile tanımlanmışlardır. Blok Kriging
interpolasyon tekniği kullanılarak elde edilen dağılım haritalarında, kil içeriğinin dere yatağına yakın
olan alanlarda daha düşük olduğu aynı bölgelerde kum içeriğinin daha yüksek olduğu, silt içeriğinin
değişiminde bir düzensizlik olduğu görülmüştür. Organik madde içeriğinin hububat ekili alanlarda
yüksek olduğu fakat çapa bitkilerinin ekili olduğu alanlarda ise düşük olduğu saptanmıştır. Arazinin
dere yataklarına uzak kısmında kireç içeriğinin ve toprak reaksiyonunun en yüksek değerler aldığı
görülmüştür.
: The objective of this study was to determine spatial variability of particle size distribution,
organic matter and lime contents, pH and plant-available P content of soils located in the
Experimental Station of Eastern Anatolia Agricultural Research Institution. The research area, about
100 ha, was divided into 100 m interval grids in the north to south and east to west directions, and 68
soil samples were collected from 0-20 cm depth at the corner of each grid. Isotropic-exponential
semivariograms were fitted to explain spatial variability of clay and silt contents. Sand content and
organic matter were explained with isotropic Gaussian semivariograms and lime and pH with an
isotropic spherical semivariogram. Block Kriging analysis, an advanced interpolation technique, was
performed to prepare spatial distribution maps. The distribution patterns indicated that, clay content
soils closer to the creek bed was the lowest within the research field, but sand content was higher
closer to the creek bed. However, silt content showed unstable distribution patterns within study area.
Distribution patterns of organic matter showed good agreement with crop type. While organic matter
of soil was higher in cereal planted areas and lower in row-crop planted areas. The maximum values
of soil lime content and soil pH were obtained at the areas away from the creek bed.