Fisher Hipotezinin Testi: Zamana Bağlı Değişen Katsayılar Tahmini


ABDİOĞLU Z., YAMAK N.

Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt.14, sa.3, ss.634-656, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmada Türkiye için Fisher hipotezinin geçerliliği zamana bağlı değişen katsayı modeli çerçevesinde 2005-2022 dönemine ilişkin aylık veri seti kullanılarak araştırılmıştır. Öncelikle Phillips-Ouliaris yaklaşımı ile enflasyon ve faiz serileri arasındaki eş-bütünleşme ilişkisi araştırılarak seriler arasında uzun dönem ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Daha sonra hem uyarlanan beklentiler hem de rasyonel beklentiler varsayımı altında zamana bağlı değişen uzun dönem Fisher katsayıları tahmin edilmiştir. Zamana bağlı değişen uzun dönem katsayı tahminleri nominal faiz serilerinin enflasyon serileriyle bire bir ilişkili olmadığını, diğer bir ifadeyle tam ya da güçlü formda Fisher etkisinin geçerli olmadığını göstermiştir. Buna ek olarak zamana bağlı değişen uzun dönem Fisher katsayıları uzun vadeli nominal faiz oranının kısa vadeli nominal faiz oranına göre enflasyona daha büyük bir duyarlılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca uyarlanan beklentiler durumunda rasyonel beklentilere göre faizlerin enflasyona daha büyük tepki verdiği belirlenmiştir.
In this study, the validity of Fisher hypothesis is investigated using the monthly data set for the period 2005-2022 for Turkey within the framework of the time-varying coefficient model. First, Phillips-Ouliaris approach is used to analyze the co-integration relationship between the inflation and interest rate series, and it is concluded that there is a long-run relationship between the series. Then, the time-varying long-run Fisher coefficients are estimated under the assumption of both adapted expectations and rational expectations. The time-varying long-run coefficient estimates show that the nominal interest series is not directly related to the inflation series, in other words, the Fisher effect is not valid in full or strong form. In addition, Fisher coefficients reveal that the long-term nominal interest rate is more sensitive to inflation than the short-term nominal interest rate. In addition, in the case of adapted expectations, it has been determined that interest rates respond more to inflation than rational expectations.