Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bartın Orman Fakültesi Dergisi, cilt.21, sa.3, ss.202-216, 2021 (Hakemli Dergi)
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızlı nüfus artışı doğal kaynaklardan beklentiyi artırmakta ve çeşitlendirmektedir. İnsanların ormanlardan beklentilerinin çeşitlenmesi ve artması ormanların topluma sunmuş olduğu ekolojik ve sosyo-kültürel fonksiyonları ön plana çıkarmaktadır. Orman amenajman planlarının yapılmasında çok önemli bir altlık olarak değerlendirilen ve ormanların topluma sağladığı faydaları gösteren orman fonksiyon haritalarının oluşturulması son derece önem arz etmektedir. Bu amaçla Çelikhan plan ünitesi örneğinde toprak koruma, su üretimi, estetik ve rekreasyon fonksiyonlarına ayrılacak alanlar ölçüt ve göstergelere göre belirlenerek her bir fonksiyon için ayrı ayrı haritalar oluşturulmuştur. Bu çalışmada toprak koruma fonksiyonunu belirlemek için kullanılan eğim parametresine ilaveten anakaya grupları ile meşcere yapısı, kök sistemi ve kapalılık biçimi gibi yeni parametreler bir arada kullanılarak toprak koruma fonksiyonu erozyon risk grupları oluşturulmuştur. Tüm fonksiyonlar farklı renkler kullanılarak veya taranarak tek bir harita üzerinde birleştirilmiş ve bütün fonksiyonlar meşcere tipleri haritası ile çakıştırılarak plan ünitesinde tek ve çok fonksiyonlu alanlar belirlenmiştir. Bu amaçla plan ünitesindeki her bölme ve bölmeciğin göreceği fonksiyon ya da fonksiyon grupları belirlenerek haritalandırılması yapılmıştır. Plan ünitesi içerisindeki konumsal orman fonksiyonları ile bireysel ve kurumsal talebe konu olan estetik ve rekreasyon fonksiyonları ayrıldıktan sonra erozyon riskinin az ve eğimin düşük olduğu alanlar üretim fonksiyonuna ayrılmıştır. Orman fonksiyon haritasına göre; I. fonksiyonların dağılımına göre toprak koruma, su üretimi, odun üretimi, rekreasyon, estetik ve ormansız alanlar sırasıyla %9,61, %9,27, %0,31, %0,04, %0,46 ve %61,54’ ünü oluşturmaktadır. Orman fonksiyonların belirlenmesinde katılımcı yaklaşım kullanılarak orman kaynaklarının planlanması ve yönetilmesi ile sürdürülebilir ormancılık işletmeciliğine katkı sağlanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Toprak koruma, Su üretimi, Estetik, Rekreasyon, Orman fonksiyonu.
The rapid population growth in our country, as in the whole world, increases and diversifies expectations from natural resources. The diversification and increase of people's expectations from forests bring the ecological and socio-cultural functions that forests offer to the society. It is extremely important to produce forest value maps that are considered as a very important base in the preparation of forest management plans and show the benefits of forests to society. For this purpose, the areas to be allocated to soil conservation, water production, aesthetics and recreation functions in the example of Çelikhan plan unit were determined according to criteria and indicators, and separate maps were created for each function. In this study, in addition to the slope parameter used to determine the soil conservation function, soil conservation function erosion risk groups were formed by using bedrock groups and new parameters such as stand structure, root system and canopy shape. All functions were combined on a single map by using different colors or by scanning, and single and multi-functional areas were determined in the plan unit by overlapping all functions with the stand types map. For this purpose, the function or function groups that will be seen by each compartment and division in the plan unit were determined and mapped. The spatial forest functions in the plan unit and the aesthetic and recreational functions subject to individual and institutional demands were separated, and then the areas with low erosion risk and low slope were allocated to production functions. According to the forest function map; according to the distribution of I. functions, soil conservation, water production, wood production, recreation, aesthetics and deforested areas constitute 9.61%, 9.27%, 0.31%, 0.04%, 0.46% and 61.54%, respectively. Contribution will be made to sustainable forestry management by using a participatory approach in determining forest functions, planning and managing forest resources.
Keywords: Soil protection, Water production, Aesthetic value, Recreation, Forest function