Literary movements which present in our classical literature are known wiht the poets, who
used these styles in their poem. Nâbî and Nedîm are the best example for this topic. Nâbî is the most
important representative poet of oracular style -which is too close to modern didactic poem-. In case,
Nedîm is one of the representative poet of localization style in his century. If we replace these poet’s
and put Nedîm to oracular style, there will be a gap in our mind. Because Nedîm is vivacious/libation
poet and can not be able to collocate with oracular style. One of the most important reason of this case
is, because of not to think that classical literature has a tradition which passes from poet to poet. Also
poets are told wiht their frequently used literary styles by lecturers. But it is not possible to say that in
poet’s works there is only one literary style. For example even Nâbî -the representative poet of
oracular style- has vivacious poems. In this study, we will try to explain that how oracular style can
be shown in Nedîm’s ghazals and also we will try to show that literary movements in classical
literature has a tradition which passes from poet to poet.
Klasik edebiyatımız içinde mevcut olan edebî akımlar, bu akımlara öncülük yapan ya da
şiirlerinde daha fazla kullanan şairlerle birlikte anılmaktadır. Bu konuya en güzel şekilde örnek
olabilecek iki şairimiz Nâbî ve Nedîm’dir. Nâbî, hikemî tarz olarak bilinen, şiirde hikmetli söz
söyleme veya nasihat etme maksadı taşıyan - modern edebiyattaki didaktik iire çok benzeyen-
akımın en önemli temsilcisidir. Nedîm ise yaşadığı yüzyılda klasik şiirde kullanımı yaygınlaan
mahallileşme akımının en önemli temsilcilerinden biridir. Bu şairlerin yerleri değiştirilip hikemî üslup ve Nedîm yan yana konulacak olursa, zihinlerde bir boşluk meydana gelir. Zira Nedîm, şûh gazeller ve işret şairi olarak tanınmakta ve hikemî üslupla yan yana konulamamaktadır. Bu durumun en önemli sebeplerinden biri; şairlerin mevcut bir gelenein devamı olarak değil de, şiire getirdikleri yenilikler veya sıkça kullandıkları edebî akımlarla anlatılıyor olmasıdır. Fakat şairlerin eserlerinde tek bir edebi yaklaşımın hâkim olduğunu söylemek yanlıştır. Örneğin hikemi tarzın en büyük şairi olarak gösterilen Nabi'de bile yeri geldiğinde şuh ifadeler göze çarpmaktadır. Bu çalışmada, Nedîm’in gazellerinden hareket edilerek hikemî üslupla bağdaştırılamayan bir şairin, beyitlerine bu üslubun nasıl sızdığı açıklanmaya çalışılmıtır. Bu sayede klasik şiirde kullanılan edebî akımların da şairden şaire bir edebî gelenek çerçevesinde nasıl geçtiği gösterilmeye çalışılacaktır.