Mısralaşan Şehir: Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun “Trabzon Deyince” Şiiri


Eliuz Ü., Küçükosman A.

Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Trabzon (Trabzon Sempozyumu), Trabzon, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2023, ss.1429-1445

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1429-1445
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bireye ait dünyadan evrensele derinleşen şiir, mevcut

olanın metin öznesi tarafından algılanma ve yorumlanma

süreçlerinin izdüşümüdür. Değişen duygular ve düşünceler

karşısında mutlak değişmeyenleri imleyen bu yazınsal tür, çok

katmanlı bir inşanın sesten söze evrilmesidir. Çıkış noktası

olarak kendi gerçeğini seçen şair, dış dünyaya ait gerçeklikleri

ve tinsel varoluşu kapsayan hayalleri sentezleyerek özgün

kılarken mekân salt bir görünüm değil, olgusal bakımdan

tamamlayıcı bir kendilik uzamı olarak varlık bulur.

Geçmişten geleceğe uzanan bir nehir halindeki

Trabzon’un kültürel yüzlerinden şair, yazar ve ressam Bedri

Rahmi Eyüboğlu’nun Bigüzel (1969) adlı şiir kitabındaki

“Trabzon Deyince” şiiri zaman ve hareket ile sınırları belirlenen,

içinde yaşayan insanların değer sistemlerini ve sosyal yapıyı

şekillendiren kentin mısralaşmasıdır. Bu edebi değişim döngüsü,

canlı, dinamik ve gizil değerlere sahip şehrin Soğuksu,

Kemerkaya, Faroz gibi Trabzon’un Ortahisar ilçesi

sınırlarındaki hafıza mekânlarının farklı bir düzleme taşınması;

imgeler ve semboller aracılığıyla geçmiş günlerin büyülü

atmosferinin yaşanmışlıklar ve ayrıntılar çerçevesinde

aktarılmasıdır.

Bu bildiride Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun “Trabzon

Deyince” şiirinin sözcüklere yüklenen renk, ses ve anlamlar

dizgesinde çözümlenmesi, metnin iletisinin imgesel bakımdan

tespiti amaçlanmaktadır. Böylece içinde yaşayanlar için dünya

kuran simgeleriyle özgün bir birleşime dönüşen Trabzon’un

metnin yapı katmanlarındaki yolculuğu netleştirilecektir.

Anahtar kelimeler: şiir, kent/şehir, Trabzon