Research Information System
Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Trabzon (Trabzon Sempozyumu), Trabzon, Turkey, 20 - 22 May 2023, pp.1429-1445, (Full Text)
Bireye ait dünyadan evrensele derinleşen şiir, mevcut
olanın metin öznesi tarafından algılanma ve yorumlanma
süreçlerinin izdüşümüdür. Değişen duygular ve düşünceler
karşısında mutlak değişmeyenleri imleyen bu yazınsal tür, çok
katmanlı bir inşanın sesten söze evrilmesidir. Çıkış noktası
olarak kendi gerçeğini seçen şair, dış dünyaya ait gerçeklikleri
ve tinsel varoluşu kapsayan hayalleri sentezleyerek özgün
kılarken mekân salt bir görünüm değil, olgusal bakımdan
tamamlayıcı bir kendilik uzamı olarak varlık bulur.
Geçmişten geleceğe uzanan bir nehir halindeki
Trabzon’un kültürel yüzlerinden şair, yazar ve ressam Bedri
Rahmi Eyüboğlu’nun Bigüzel (1969) adlı şiir kitabındaki
“Trabzon Deyince” şiiri zaman ve hareket ile sınırları belirlenen,
içinde yaşayan insanların değer sistemlerini ve sosyal yapıyı
şekillendiren kentin mısralaşmasıdır. Bu edebi değişim döngüsü,
canlı, dinamik ve gizil değerlere sahip şehrin Soğuksu,
Kemerkaya, Faroz gibi Trabzon’un Ortahisar ilçesi
sınırlarındaki hafıza mekânlarının farklı bir düzleme taşınması;
imgeler ve semboller aracılığıyla geçmiş günlerin büyülü
atmosferinin yaşanmışlıklar ve ayrıntılar çerçevesinde
aktarılmasıdır.
Bu bildiride Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun “Trabzon
Deyince” şiirinin sözcüklere yüklenen renk, ses ve anlamlar
dizgesinde çözümlenmesi, metnin iletisinin imgesel bakımdan
tespiti amaçlanmaktadır. Böylece içinde yaşayanlar için dünya
kuran simgeleriyle özgün bir birleşime dönüşen Trabzon’un
metnin yapı katmanlarındaki yolculuğu netleştirilecektir.
Anahtar kelimeler: şiir, kent/şehir, Trabzon