Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. Ulusal Denizlerde İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 11 - 13 Aralık 2019, ss.106-109
Mevcut çalışmada, "Türkiye Denizlerinde Bütünleşik Kirlilik İzleme Faaliyetleri
Kapsamında 2018 ve 2019 Yılları Karadeniz Zooplankton İzleme ve
Değerlendirme Çalışması" kapsamında kış ve yaz mevsimlerinde toplanan
mesozooplankton ve jelatinimsi zooplankton örneklerinden elde edilen veriler
değerlendirilmiştir. Bu çalışma ile kıyı ve açık deniz sularında biyolojik kalite
durumunun izlenmesi amaçlanmıştır. Zooplankton örneklemeleri toplam 21
istasyonda gerçekleştirilmiştir. Plankton çekimleri termoklin tabakasının mevcut
olduğu dönemlerde, termoklin altı ve üstü olmak 2 farklı tabakada yapılmıştır.
Örnekler 0,57 m çapa ve 200 µm göz açıklığına sahip UNESCO WP2 tipi plankton
kepçesi kullanılarak toplanmıştır. Jelatinimsi zooplankton örneklemeleri ise 0.57
m çapa ve 500 µm göz açıklığına sahip Nansen tipi kepçe ile üst karışım
tabakasından gerçekleştirilmiştir. Çalışma periyodu boyunca Karadeniz’i temsil
eden tüm türler gözlenmiştir. 2018 yılında kış mevsiminde Batı Karadeniz’de yer
alan istasyonlarda üst ve alt tabakalarda toplam zooplankton bolluğu, yüksek
sayıda belirlenen Noctiluca scintillans türüne bağlı olarak belirgin olarak artış
göstermiştir. Diğer istasyonlarda ise Copepoda grubu zooplankton içinde en
yüksek orana sahiptir. Yaz mevsiminde Doğu Karadeniz’de Cladocera (Penilia
avirostris) türünün yüksek sayılara ulaşması nedeniyle üst tabakada toplam
zooplankton bolluğu Karadeniz kıyıları boyunca doğuya doğru gidildikçe belirgin
olarak artış göstermiştir. Aynı dönemde alt tabakalarda zooplankton bolluğuna en
yüksek katkıyı Cladocera grubu yerine Copepoda grubunun yaptığı tespit
edilmiştir. 2019 yılı kış mevsiminde üst tabakada Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki
istasyonlarda Paracalanus parvus ve Pseudocalanus. elongatus yüksek bolluk
değerlerine ulaşmış olup, Sinop- Giresun arasındaki bölgede Acartia clausi
türünün bolluğu artış göstermiştir. Alt tabakada ise P. parvus ve P. elongatus
türleri yüksek birey sayısına ulaşmıştır. Yaz dönemi örneklemelerinde Acartia
spp., Centropages ponticus ve Pseudoevadne tergestina türleri yüksek bolluk
değerlerine sahiptir. Alt tabakada ise Acartia spp., P. parvus ve P. elongatus türleri
baskındır. Karadeniz Red Book’ta yer alan ve gözlenme sıklığı oldukça düşük olan Anomalocera pattersoni ve Pontella mediterranea türleri 2018 yaz örnekleme
döneminde tespit edilmiştir. 2019 kış örneklemesin de ise sadece Pontella
mediterranea türü gözlenmiştir. Ayrıca her iki örnekleme döneminde denizanası
(Scyphozoa) ve taraklı medüz (Ctenophora) türlerinin bolluğu ve dağılımı
incelenmiş olup, bolluk değerlerinin örnekleme periyoları boyunca düşük olduğu
tespit edilmiştir. Örneklemelerde denizanası (Scyphozoa) grubundan sadece
Aurelia aurita türüne rastlanmış olup, tüm dönemlerde Batı Karadeniz
Bölgesi’ndeki istasyonlarda daha yüksek olduğu görülmüştür. Taraklı medüz
(Ctenophora) grubunda en sık görülen tür Pleurobranciha pileus olmuştur. En
yüksek bolluk değeri ise 2019 kış örneklemesinde 439 birey/m2
olarak tespit
edilmiştir.