Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. Uluslararası Afet ve Dirençlilik Kongresi, Ankara, Türkiye, 5 - 07 Ekim 2021, ss.173-180
Pandemi ve doğal afetler gibi insanlar üzerinde kitlesel etkiler oluşturan olaylara önceden hazırlıklı olmak hayati öneme sahiptir. Bu olaylarda karar vericiler birçok durumu dikkate alarak planlama yapmak durumundadırlar. Pandemide en önemli problemlerden birisi hastanelerin pandemiye hazırlıklarının değerlendirilmesi ve hastanelerin buna göre seçilmesidir. Hastalara etkin bir müdalenin yapılabilmesi için pandemi hastanesi olarak belirlenecek hastanelerin birçok faktör dikkate alınarak önceden belirlenmesi gerekmektedir.
COVID-19 pandemisi sürecinde insanların sağlık hizmetlerine ulaşabilmesi için hastaneler kritik öneme sahiptir. Etkin bir sağlık hizmeti verilebilmesi için pandemi hastanesi olarak belirlenecek hastanelerin konumu, esnekliği, teknolojik altyapısı, yatak ve tıbbi personel kapasiteleri gibi çeşitli faktörler dikkate alınmalıdır.
Bu çalışmada, hastanelerin pandemiye hazırlıklarının değerlendirilmesi ve sıralanması problemi ele alınmıştır. Bu problem için hibrit bir Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemi önerilmiştir. Bu problemde karar vermeyi etkileyen çeşitli faktörler olması nedeniyle uzman görüşleri alınarak pandemi özelinde ana ve alt kriterler belirlenmiş ve ağırlıklandırılmıştır. Belirlenen kriterler arasındaki değerlendirmeler için Analitik Ağ Süreci (ANP) yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen kriter ağırlıkları TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solutions), SAW (Simple Additive Weighting) ve MOORA (Multi-Objective Optimization on the basis of Ratio Analysis) yöntemleri kullanılarak Adana ili için vaka çalışması yapılmıştır. Vaka çalışması için 5 devlet hastanesi seçilmiş ve önerilen yöntem uygulanarak hastaneler sıralanmıştır. Elde edilen sıralama sonuçları Spearman korelasyon katsayısı kullanılarak değerlendirilmiş ve analiz edilmiştir.