Vali Recep Yazıcıoğlu’nun Bir Bölgesel Havayolu Şirketi Girişimi: Can Air Örneği

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Öğrenci Kongresi, İstanbul, Türkiye, 16 - 18 Haziran 2023, ss.40

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: İstanbul
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.40
Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Merhum Vali Recep Yazıcıoğlu’nun (1948-2003) toplum kalkınması, yerelleşme, bürokrasi ve sistem hakkındaki düşünce ve eylemleri çeşitli araştırmalara konu olmuştur. Bu çalışmada ise Vali Yazıcıoğlu’nun girişimci yönü ele alınmış ve çalışma hayatı boyunca gerçekleştirmek için farklı zamanlarda denemelerde bulunduğu bölgesel havayolu şirketi teşebbüslerinin en somut örneği olan Erzincan Havacılık, Taşımacılık ve Turizm A.Ş. (ERHAT A.Ş.) ya da diğer adıyla Can Air incelenmiştir. Can Air tecrübesi, ülkemizde sayıca az olan bölgesel havayolu şirketi teşebbüslerinden birisi olarak işletmecilik tarihi, girişimcilik ve sivil havacılık açısından önem taşımaktadır. Ayrıca, Vali Yazıcıoğlu’nun girişimci bürokrat yönüne dair önemli ayrıntılar sunmaktadır. Bu çalışmada, merhum Yazıcıoğlu’nun Erzincan Valisi olduğu dönemde (1991-1999) kurulmasına öncülük ettiği bölgesel havayolu şirketi Can Air ele alınarak literatüre katkı yapılması amaçlanmıştır. Araştırma sürecinde Yazıcıoğlu’nun valilik dönemini ele alan ve 1985-2003 yılları arasında yayımlanan gazete haberleri, dergiler, köşe yazıları, röportajlar, makaleler ve görseller girişimcilik bağlamında incelenmiştir. Ayrıca, Can Air şirketine dair belgelere ulaşılarak doküman analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda Vali Recep Yazıcıoğlu’nun bölgesel kalkınmayı sağlamak amacıyla kamunun kaynaklarını seferber etmesinin yanında girişimciliğin önünü açmak için çeşitli adımlar attığı görülmektedir. Özel sektörün rol almaktan çekindiği zorlu projelerde onun inisiyatif alarak girişimci bürokrat rolünü üstlendiği anlaşılmaktadır. Sovyetler Birliği’nin dağıldığı bu dönemde hem Türk Cumhuriyetleri hem de Rusya Federasyonu’nda kamu adına çeşitli işletme kurma girişimlerinde bulunan Vali Recep Yazıcıoğlu, Erzincan’da da yerel bir havayolu şirketi kurulmasına öncülük etmekten geri durmamıştır. Bu şirket aracılığıyla bölgeye iş insanlarını çekerek yatırımların artması, turizmde hak edilen ilgiye kavuşulması, deprem gibi doğal afet durumlarında hızlı hareket edilebilmesi ve yeri geldiğinde de güvenlik kuvvetlerine katkı sağlanması amaçlanmıştır. Ancak belediyeler, valilik ve özel sektör temsilcilerinin ortaklığıyla kurulan bu yerel havayolu şirketinin ömrünün uzun olması için siyasi, iktisadi ve ahlaki olmak üzere başkaca faktörlere de ihtiyaç olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bölgesel Havayolu Taşımacılığı, Can Air, Girişimcilik, İşletmecilik Tarihi, Vali Recep Yazıcıoğlu

*** Bu çalışma, Muhammet Negiz’in Doç. Dr. Daimi KOÇAK danışmanlığında EBYÜ SBE İşletme Anabilim Dalında yürütülen doktora tezinden üretilmiştir.