Mizah/karikatür dergileri, yayımlandıkları dönemlerin mizah anlayışını belirleyen ve belgeleyen en önemli unsurlardan biridir. Karikatürler, geçmişten günümüze kadar toplumun neye güldüğünün en canlı örneklerini oluşturmaktadır. Umut Sarıkaya, “Kemik”, “Lombak”, “Penguen”, “Uykusuz” ve “Naber” gibi dergilerde karikatürleri ve mizahî yazıları ile yer almış bir karikatüristtir. Karikatürlerinde insan ilişkilerine, metropollerde ve taşrada gündelik yaşama, toplumsal ve siyasi güncel konulara değinmektedir. Ayrıca yazılarında ve karikatürlerinde Türk halk bilimine göndermeler yapmaktadır. Sarıkaya’nın bu çalışmaya konu olan 4 adet karikatüründe ise Köroğlu anlatıları bulunmaktadır. Bu karikatürlerde “gözleri kör ederek cezalandırma” motifi ve Köroğlu’nun Bolu Beyi ile olan mücadelesi yer almaktadır. Köroğlu, babası ve Bolu Beyi’ni anlatılardaki özelliklerinin tam tersi bir biçimde parodileştirilerek çizilmiştir. Zaman, mekân, kişilerin konuşmalarında, giyimlerinde ve karakter özelliklerindeki uyumsuzluk, bu karikatürlerdeki mizahı oluşturmaktadır. Umut Sarıkaya bu yolla okuyucuda, Köroğlu’nun esas anlatısına merak uyandırmaktadır. Kendi zamanından, mizah okuyucusunun zamanına değişerek gelen Köroğlu’nun yarattığı ilgi, halkbilimi öğelerinin korunması ve sonraki nesillere aktarılması için son derece önem taşımaktadır.
Comics and cartoon magazines are one of the most important elements that
determine and document the sense of humor of the period in which they were published.
Cartoons are the most vivid examples of what society laughs about from past to present. Umut
Sarikaya is a cartoonist who has appeared in magazines such as "Kemik", "Lombak", "Penguen",
"Uykusuz" and "Naber" with his cartoons and humorous articles. In his cartoons, he touches on
human relations, daily life in metropolises and in the countryside, and current social and
political issues. He also makes references to Turkish folklore in his articles and cartoons. There
are Köroğlu narratives in Sarikaya's four cartoons, which are the subject of this study. In these
cartoons, there is the motif of "punishment by blinding" and Köroğlu’s struggle with the Bolu
Bey. Köroğlu has been drawn by parodying his father and Bolu Bey, in the exact opposite of their
features in the narratives. The inconsistency in time, place, people's speech, clothing and
character traits constitute the humor in these cartoons. In this way, Umut Sarikaya arouses the
reader's curiosity about Köroğlu’s main narrative. The interest created by Köroğlu, which has changed from his time to the time of the humor reader, is extremely important for the
preservation and passing to the next generations of folklore elements.
