KILAVUZ KAPTANLI GEMİLERDE MEYDANA GELEN ÇATMA KAZALARININ ANALİZİ


Canımoğlu R., YILDIRIM U., DEMIRCI S. M. E.

Journal of Naval Sciences and Engineering, cilt.21, sa.1, ss.73-96, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Denizcilik kazaları, genellikle birden fazla neden unsurunun etkileşimiyle ortaya çıkan çok faktörlü olaylardır. Kazaların önlenmesine yönelik olarak, liman havzaları ve dar kanallar gibi kritik su yollarında kılavuz kaptanlar uzmanlıklarını sunmaktadır. Bununla birlikte, kılavuz kaptan desteği alan gemilerde denizcilik kazaları meydana gelmeye devam etmektedir. Kılavuz kaptanlık faaliyetleri her ne kadar avantajlar sunsa da bazı dezavantajlara da sahiptir. Bu dezavantajlar çoğunlukla, gemi mürettebatı ile kılavuz kaptan arasındaki yetersiz iş birliğinden kaynaklanmakta olup, zayıf iletişim ve ekip çalışması eksikliği bu sorunun temel nedenleri arasında yer almaktadır. Çatma kazaları, gemilerin iskeleler, kıyı vinçleri ve şamandıralar gibi sabit nesnelere çarpmalarını ifade etmektedir. Bu tür kazalar, gemilerde ciddi hasara yol açabilmekte, liman operasyonlarının uzun süreli aksamasına neden olabilmekte ve seyrüsefer ekipmanlarının işlevselliğini olumsuz etkileyerek potansiyel olarak yıkıcı sonuçlar doğurabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, kılavuz kaptan desteği alan gemilerde meydana gelen çatma kazalarının başlıca nedenlerini belirlemek ve bu faktörler arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Bu doğrultuda, farklı kaza inceleme kurumları tarafından yayımlanan çatma kazalarına ilişkin denizcilik kaza raporları değerlendirilerek kaza nedensel faktörleri belirlenmektedir. İkinci aşamada, uzman bir grup, nedensel faktörleri HFACS-MA yöntemi ile sınıflandırmaktadır. Daha sonra, nedensel faktörler arasındaki ilişkiler, R Studio 4.3.1 sürümü kullanılarak Birliktelik Kuralı Madenciliği yöntemi ile analiz edilmektedir. Son olarak, elde edilen sonuçlar değerlendirilmekte ve çıkarımlar tartışılmaktadır.
Maritime accidents arise from multiple factors, typically including the interplay of more than one cause element. To mitigate the danger of accidents, marine pilots provide their expertise in vital waterways, including port basins and tight channels. Nonetheless, maritime accidents continue to transpire on vessels aided by pilots. In addition to its advantages, pilotage activities also possess downsides. The drawbacks mostly stem from inadequate collaboration between the ship's crew and the pilot, arising from bad communication and insufficient teamwork. Contact accidents refer to collisions with stationary objects like as piers, shore cranes, and buoys. The damage inflicted can result in significant harm to vessels, prolonged port operations, and impaired functionality of navigational equipment, making the repercussions of contact incidents potentially catastrophic. The objective of our research is to identify the primary causes of contact accidents that occur onboard ships supported by maritime pilots and to analyze the correlations among these factors. To achieve this objective, maritime accident reports investigating contact incidents issued by various accident investigation agencies are evaluated to identify cause elements. Secondly, an expert group classifies causal factors utilizing HFACS-MA. Subsequently, the associations among causal components are examined by Association Rule Mining utilizing R Studio version 4.3.1. Ultimately, results are assessed, and conclusions are deliberated.