İsrail Aleyhine Tazminat Talepleri Bağlamında Filistin’in Devlet Olarak Tanınmasının Önemi


Creative Commons License

Durmuş M. T.

8. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi, Trabzon, Türkiye, 8 - 10 Ekim 2025, ss.109-110, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.109-110
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Filistin’in Batılı devletlerin çoğunluğu tarafından resmi olarak tanınmasının, İsrail ordusunun Filistin topraklarında işlediği haksız fiillerden kaynaklanan zararların tazminine yönelik süreçleri kolaylaştırıcı bir rol oynayıp oynamayacağını incelemektedir. Özellikle, Filistin’in daha geniş bir uluslararası tanınırlığa kavuşmasının, Filistin mahkemelerinde İsrail aleyhine açılan veya açılacak tazminat davaları sonucunda verilen kararların icra edilebilirliği bakımından doğurabileceği avantajlar ve dezavantajlar ele alınmaktadır. İsrail yargı sisteminde İsrail vatandaşlarının Filistin tarafından yapılan haksız fiillerden dolayı Filistin (Yönetimi) aleyhine açtıkları tazminat davalarında başarı elde edebildikleri görülürken, Filistinlilerin benzer davalarda İsrail mahkemeleri nezdinde hak arama imkânı, İsrail’in getirdiği maddi ve usulî engeller sebebiyle büyük ölçüde sınırlanmıştır. Bu koşullar altında ve adalete erişim hakkı çerçevesinde, Filistin topraklarında (İsrail veya üçüncü devletler tarafından) işlenen haksız fiillerden doğan zararların tazminine yönelik yargılamaların Filistin mahkemelerinde yürütülmesi en makul seçenek olarak ortaya çıkmakta; bu mahkemelerin verdiği kararların uygulanabilirliği açısından ise Filistin’in devlet olarak tanınması kritik önem taşımaktadır. Bu bağlamda, Ukrayna mahkemelerinde Rusya aleyhine açılan tazminat davaları sonucunda kesinleşmiş bini aşkın kararın nasıl icra edileceği sorunu, hem uluslararası hukuk literatüründe tartışılan güncel bir mesele hem de uluslararası siyasette devlet sorumluluğu ve hesap verebilirlik tartışmaları bakımından önemli bir emsal teşkil etmekte; aynı zamanda İsrail– Filistin Savaşından kaynaklanan tazminat davalarının akıbeti açısından da karşılaştırılabilir bir örnek olarak dikkatle takip edilmesi gerekmektedir.