Şahin S.
Selçuk Tıp Dergisi, cilt.41, sa.1, ss.12-18, 2025 (Hakemli Dergi)
-
Yayın Türü:
Makale / Tam Makale
-
Cilt numarası:
41
Sayı:
1
-
Basım Tarihi:
2025
-
Doi Numarası:
10.30733/std.2025.01806
-
Dergi Adı:
Selçuk Tıp Dergisi
-
Derginin Tarandığı İndeksler:
EBSCO Education Source, EBSCO Legal Source, TR DİZİN (ULAKBİM)
-
Sayfa Sayıları:
ss.12-18
-
Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
ÖZET
Amaç: Epilepsili hastalarda kullanılan nöbet önleyici ilaçların lökopeni ve nötropeni gibi yan etkileri yakından bilinmekle birlikte, lökosit alt tipleri üzerine etkileri iyi
bilinmemektedir. Lökosit alt tiplerindeki değişiklikler, vücudun enflamasyon durumunu değerlendirmek için de kullanılmaktadır. Nötrofilin lenfosite oranı (NLR), bu
amaçla son yıllarda yaygın kullanılan indekslerdendir. Bu çalışma, iyi bilinen nöbet önleyici ilaçlardan valproat ( VPA) ve karbamazepinin (KBZ) monoterapisinin lökosit
alt tipleri ve NLR üzerine etkileri ve bu etkinin serum ilaç düzeyleriyle ilişkisini değerlendirmeyi amaçlamıştır.
Gereç ve Yöntemler: İdiopatik epilepsili, KBZ (n=25) veya VPA monoterapisi (n=62) başlanan, tedavi öncesi ve sonrasındaki ilk 1- 6 ay ( T1) ve 9-18 ayda ( T2) tam kan
sayımı incelemesi ve en az bir kez eş zamanlı serum ilaç düzeyi değerlendirilmiş olan hastaların verileri, retrospektif olarak incelendi. Veriler, lökosit, nötrofil, lenfosit
ve monosit sayı ve yüzdeleri ve eşzamanlı bakılan serum anti-nöbet ilaç düzeylerini içerdi. Serum ilaç düzeylerinin değişkenlerle ilişkisi, VPA grubunda 130, KBZ
grubunda 30 eş zamanlı ölçümle değerlendirildi.
Bulgular: VPA grubunda, tedavi öncesine göre, T1 döneminde, nötrofil sayısı ve NLR’de azalma saptandı (p=0.026, p=0.038). Buna karşın lenfosit ve monosit oranında
artış oldu (p=0.015, p<0.001). KBZ grubunda anlamlı değişiklik yoktu. Serum VPA düzeyleri monosit sayısı ile (r=0.2, p=0.022) pozitif korelasyon gösterdi. Serum KBZ
düzeyleri nötrofil sayısı (r=-0.574, p=0.001) ve NLR ile (r=-0.413, p=0.023) negatif korelasyon gösterdi.
Sonuç: VPA monoterapisinin NLR oranında anlamlı baskılanmaya neden olması, antienflamatuar etki gösterdiğini desteklemektedir. Serum KBZ düzeylerinin NLR ile
negatif korelasyonu, KBZ’nin NLR üzerine dozla ilişkili olarak benzer etkisinin olabileceğini düşündürmüştür. Bu etkilerin dikkate alınması, epilepsili çocuklarda uygun
ilaç seçiminde fayda sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Karbamazepin, nötrofil-lenfosit oranı, lökosit alt grupları, valproat