Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi


Creative Commons License

ASLAN ÇİN N. N., ÖZÇELİK A. Ö.

Beslenme ve Diyet Dergisi, cilt.51, sa.2, ss.65-75, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 51 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.33076/2023.bdd.1758
  • Dergi Adı: Beslenme ve Diyet Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.65-75
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Türkiye’deki süt ve süt ürünleri iyot miktarlarını belirlemek ve markaya, mevsime, yağ içeriğine ve işlenme özelliğine göre iyot içeriklerini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, tam yağlı, yarım yağlı ve yağsız üretilen toplam altı farklı inek sütü ve 10 farklı süt ürünü örneği çalışmaya dahil edilmiştir. Açık süt örnekleri Türkiye’nin Trabzon ilinde iki farklı üreticiden iki farklı dönemde (Ekim-Kasım ve Nisan-Mayıs) hayvanın beslenmesinde kullanılan yem ile alınmıştır. Aynı sütten yapılan yoğurt, beyaz peynir ve tereyağı da analiz edilmiştir. İyot analizi için endüktif olarak eşleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS) cihazı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan yarım yağlı sütlerin iyot içeriği tam yağlı ve yağsız sütlerden daha yüksek olmakla birlikte, yarım yağlı süt ile yağsız süt arasındaki ortalama iyot içerikleri arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Yoğurtta yağ içeriği arttıkça iyot içeriği artmasına rağmen, aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Ultra yüksek ısı yöntemine göre hazırlanan sütlerin ortalama iyot içeriği, pastörizasyon ve kaynatma yöntemine göre istatistiksel olarak anlamlı daha yüksektir (p<0.01). Ekim-Kasım ayında elde edilen sütün iyot içeriği, Nisan-Mayıs ayında üretilen sütün iyot içeriğine göre istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek bulunmuştur (p<0.001). Ekim-Kasım dönemindeki sütten elde edilen yoğurt ve beyaz peynir örneklerinin 100 gramındaki iyot miktarı sırasıyla 20.1±7.2 mcg ve 18.7±1.7 mcg iken, Nisan-Mayıs döneminde sırasıyla 11.8±0.3 mcg ve 21.8±0.2 mcg’dir ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Sonuç: Kaynatma ile elde edilen süt ve sütten elde edilen süt ürünlerinin iyot içeriğinin diğer yöntemlere göre daha düşük iyot içerdiği saptanmıştır. Türkiye’de süt ve süt ürünlerinin iyot içeriğinin belirlenmesi için daha fazla örnek sayısının olduğu daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır.
Aim: To determine the iodine content of milk and dairy products in Turkey and to determine their iodine content according to the brand, season, oil content and processing feature. Materials and Methods: In this study, a total of six different cow’s milk and 10 different dairy products samples produced as full-fat, semi-skimmed and skimmed milk were included in the study. Conventional milk samples were taken from two different producers in Trabzon, Turkey, in two different seasonal periods (October-November and April-May) with the feed used in animal feeding. Yogurt, white cheese and butter made from the same milk were also analyzed. inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS) device was used for iodine analysis.Results: Although the iodine content of the semi-skimmed milks included in the study was higher than the whole milk and skim milk, the differences between the average iodine contents between semi-skimmed milk and skimmed milk were statistically significant (p<0.05). Although the iodine content increased as the fat content of yogurt increased, the difference was not statistically significant (p>0.05). The average iodine content of the milk prepared according to the ultra-high temperature method was statistically significantly higher than the pasteurization and boiling method (p<0.01). The iodine content of the milk obtained in October-November was statistically significantly higher than the iodine content of the milk produced in April-May (p<0.001). While iodine in 100 grams of yoghurt and white cheese samples obtained from milk in October-November period is 20.1±7.2 mcg and 18.7±1.7 mcg, respectively, it is 11.8±0.3 mcg and 21.8±0.2 mcg in April-May period, and the difference is statistically significant (p<0.05).Conclusion: The iodine content of milk obtained by boiling and dairy products obtained from milk contain lower iodine than other methods. There is a need for more comprehensive studies with larger sample numbers to determine the iodine content of milk and dairy products in Turkey.